Gaten in het digitaal geheugen

Op 5 december 2014 vertelde ik het verhaal over de eerste dagelijkse nieuwsbrief om online te gaan in Europa in 1984. De nieuwsbrief werd op de markt gebracht door VNU op Telecom Goud voor enkele jaren en dan een aggregator opgenomen de nieuwsbrief in zijn portefeuille, de meeste kans op de host Dialog (deze dagen een ProQuest bron). Dit is alles wat ik weet over het leven van de elektronische nieuwsbrief. Ik heb geprobeerd om wat erna gebeurde op te sporen. Een mailtje naar de VNU marketingman van destijds Clive Snell, bracht geen uitkomst. Zoekacties op  internet leverden geen verwijzing naar een editie of een bron op. Het is dus meest waarschijnlijk dat niet een van de edities is bewaard gebleven.

Hi Jak,

Good to hear from you. I think you know more about all this than I do.
I have been away from that world for some 20 years
so can't help with any of your queries at all.

Best wishes

Clive

Zoals ik op 5 december reeds heb aangegeven werd in 1987 door de redactie van Telecombrief een dagelijkse nieuwsbrief gemaakt, die echter snel door het management uit de lucht werd gehaald. Ik ga ervan uit dat niet een van deze nieuwsbrieven digitaal bewaard is gebleven. Of misschien toch op floppy disc?

Toen ik verder zocht in mijn archief, kwam ik op een andere elektronische nieuwsbrief, waaraan ik bijgedragen heb geleverd aan het begin van de jaren tachtig. De Online Chronicle was een tweewekelijkse online nieuwsbrief, geproduceerd door Online Inc, uitgever van de gedrukte tijdschriften Online en Database, later overgenomen door Information Today. De nieuwsbrief werd gestart door de redacteur van Online, Jean-Paul Emard en liep van 1981 tot 1988. Ik Europees nieuws bijgedragen, zo'n 300 artikelen. Deze werden op een van de oudste online informatiediensten geladen, Dialog als bestand 170. Dialog is ontstaan binnen de luchtvaartindustrie Lockheed, werd overgenomen door de eigenaar van Reuters, de Canadese uitgever Thomson en later verkocht aan ProQuest. Geen bestanden kunnen worden teruggehaald, noch een genoemde bron op internet. De enige inhoud die ik heb links van de artikelen is een lijst van bibliografische gegevens zoals datum stempels en 308 koppen. Misschien mag ik een deel van de informatie op een floppy disk hebben, maar die nog steeds een floppy disk kan lezen.

Een lijst met voorbeelden van 30 koppen van artikelen in de rubriek Europese Nieuws voor de Online Chronicle (Dialog File 170) van 1982 tot 1988, geschreven door Jak Boumans op een Superbrain PC(zie foto boven)

Jr   Titel

1988 Agricultiural Abstracts On CD-ROM

1988 Elsevier Buys TWO U.S. companies

1988 German CD-ROM With Economic Formule

1988 Dutch Magazine Titels On CD-ROM

1988 Book Review – Electronic Publishing, A Blueprint

1987 Kluwer Announces Merger With Wolters Samsom Group

1987 Hoppenstedt Shows CDROM With Dataware Software

1987 Elsevier Makes Public Bid For Legal Publisher Kluwer

1987 Jim Ducker Leaves One Pergamon Company For Another

1986 10th  International Online Informaton Meeting London

1986 Search Aid & Publications (European) – Guide Minitel

1986 Pergamon-Infoline After The Take-Over Of Orbit

1986 Changes at MEAD Data Central International

1986 Three Scenarios For European Information Industry

1985 Finsbury Data Adds New Database

1985 Belindis Keeps Going

1985 Datasolve To Launch New Database

1985 Belgian Host Euris Stops

1985 Television Channel Used For Business Data Transport

1985 G-Cam Launches French Language Daily Newspaper

1985 Eurolex Sold To Butterworth by Mead Data Central

1985 Finsbury Moves Into The Black After 5 Years

1985 Excerpta Medica Ups Prices

1985 CNOL Goes With Data-Star

1984 Prestel Security Breach

1984 French Online Market 1983: FFR 100M

1982 Elsevier-NDU To Start Europe Data

1982 Belgian Host Belindis To Enlarge Capacity
1982 IEPRC To Institute Fellowship
 

Maar als we het dan toch hebben over gaten in het digitale geheugen, dan is er een groot gat van de eerste Nederlandse videotexdienst Viditel. Het systeem noch beeldpagina’s kunnen nog opgeroepen worden. Er zijn wel video’s en foto’s van, maar er is  geen werkend demonstratiesysteem met een aantal beeldpagina’s.  

Er zijn veel bestanden verdwenen tussen 1967 en 1997. Het zou interessant zijn om de Directory of databases van 1997 na te lopen. Toen was het nog mogelijk om alle online databanken te vatten in een (gedrukt) naslagwerk. De vraag is echter of al deze bestanden bewaard hadden moeten blijven? Naar mijn mening zijn deze online publicaties een weergave van een zich ontwikkelende informatie-industrie, in het bijzonder van Europa, voordat internet op het toneel verscheen. IDB Online was een monitor voor de computer industrie in Europa en kan inzicht geven hoe computerbedrijven tot stand kwamen en het computergebruik in heel Europa werd bevorderd. En de Online Chronicle gaf een beeld van de ontwikkeling van de informatie-industrie in de VS en Europa. En Viditel was de eerste Nederlandse online publieksdienst.

Ook van internet is er weinig bewaard van de jaren 1993 tot 1997. Op de Wayback Machine kunnen nog een aantal Nederlandse pagina’s en sites teruggevonden worden, maar representatief zijn ze niet. Gelukkig verzorgt een groep mensen, in 1994 betrokken bij De Digitale Stad, het archief hiervan en biedt het Amsterdam Museum onderdak aan dit archief.

Het digitale geheugen van de jaren 1967 tot 1997 bevat grote gaten van verdwenen diensten en bestanden met weinig substantiële ruimte ertussen.