woensdag 30 april 2014

Een Minitel in de collectie (1)

 
De collectie is weer uitgebreid, nu met een Minitelapparaat. Het is een Minitel Alacatel  254 uit de beginjaren tachtig. De terminal is ontworpen voor het succesvolle Franse videotex netwerk. Op 30 juni 2012 sloot Frankrijk haar pre-internet periode af.  Minitel was een van de eerste steden op gas/videotex en ging als laatste over op elektriciteit/internet.

Om het gebruik van het netwerk te bevorderen ontwikkelde het Centre National d’Etudes de Télécommunication ( cnet) een terminal onder de codenaam tictac ( Terminal Intégré Comportant un Téléviseur et l’Appel au Clavier), die later bekend zou worden als Minitel. Maar de Franse PTT ging nog een stap verder door de bestaande gedrukte telefoongidsen te vervangen door een elektronische online-gids met 34 miljoen telefoonnummers. De voordelen werden snel duidelijk: 24-uur beschikbaarheid, snelle toegang, uitfasering van gedrukte gidsen. In juni 1981 ging de elektronische online-telefoongids van start. Het Franse videotexsysteem Télétel/Minitel werd een doorslaand succes. Op het hoogtepunt, rond 1996, telde het systeem 25 miljoen connecties.


Toen de eerste videotexdienst in Nederland, Viditel van de PTT, niet erg voorspoedig op gang kwam, maakte het bureau Telematica International in Eindhoven, het adviesbureau van Jo Abelshausen en Kees Rovers, een plan voor een proeftuin in Noord-Brabant om daar 100.000 Minitels te plaatsen, uiteraard te leveren door Philips. Het plan werd later op kleine schaal gerealiseerd. Op 27 september startte in Amstelveen het A’tel project met Minitels, een gezamenlijk initiatief van Ahold, dat al enig succes boekte met teleshoppingdienst James Telesuper, en verder Philips, de Postbank met telebankingdienst Girotel, en PTT Nederland. Vijfhonderd huishoudens kregen gratis een Minitelterminal of modem ter beschikking. Twee maanden later kreeg in Nuenen (Noord-Brabant) een vergelijkbaar proefproject met driehonderd Minitels het groene licht. Initiatiefnemer van het project in Nuenen was Rabobank Nederland. Verder participeerden Philips, PTT Telecom, Van Eerd Groothandel, Koenvisser Holding en Telematica International. Projectleider was Kees Rovers. Het project was de voorloper van OnsBrabantNet, dat in 2004 internet, televisie en bellen begon aan te bieden.


vrijdag 25 april 2014

Computerarcheologie: opgraving van het Atari spel E.T.

Misschien herinnert u zich nog wel dat lieve, buitenaardse wezentje uit de film E.T. van Steven Spielburg. Een film uit 1982 vol speciale, technische effecten en romantiek. De film maakte bij de jeugd veel indruk. Teenagers kwamen met betraande ogen de bioscoop uit.

Atari was in 1982 de belangrijkste speler op de toen nieuwe en snelgroeiende markt van computerspelletjes met klassiekers als Pong en Space Invaders. En de computerspelmaker zag in E.T. wel een gat in de markt.  Maar de onderhandelingen met filmmaker Spielberg duren lang, waardoor het bedrijf weinig tijd heeft om het spel in de winkels te krijgen voor de belangrijke kerstperiode. Game-ontwikkelaar Howard Scott Warshaw ontwikkelt het spel in amper vijf weken tijd.

De game werd werd nog net voor de Kerst 1982 op de markt gebracht door Atari, precies op tijd om van de kerstverkopen te kunnen profiteren. Maar het werd niet de klapper die de computerspelfabrikant ervan verwacht had. Sterker nog, het werd een absolute deceptie. En dat kon natuurlijk ook niet (sprak hij met de wetenschap van nu), want de film was fantastisch en aandoenlijk, terwijl de game in pixels zo groot als mozaïeksteentjes werd opgebouwd en bepaald geen mediumgeniek gevoel uitstraalde. De gamewereld telde in die tijd slechts een tiental goede spelrecensenten en die maakten er direct gehakt van.  Om enigszins te begrijpen hoe slecht de game was, kan men dit nu nog te weten komen via de browser-versie van het spel.

Terwijl de film een absoluut succes was in 1982 en 1983, werd het computerspel letterlijk de grond ingeboord. De bestellingen bleven uit bij de computerwinkels, kopers brachten hun gekochte cartridges terug en de computerspelmaker bleef zitten met duizenden  cartridges. Om het debacle te maskeren werden 728.000 cartridges eind september 1983 in 14 vrachtwagens geladen en naar de VS staat New Mexico gereden. Daar werden ze ’s nacht op een vuilnisbelt gestort en met beton bedekt, zodat niemand ermee aan de haal zou gaan. De plotselinge verdwijning van het computerspel E.T. kreeg een mythische omvang.

Vorig jaar ging Atari failliet. Voor het online entertainmentbedrijf Fuel Entertainment was dit de aanleiding om met de hulp van een team archeologen onderzoek te doen naar. Het zal een van de eerste uitgravingen in de computerarcheologie worden. Microsoft’s afdeling Xbox heeft hiervan de omvang begrepen. Gasten zijn uitgenodigd voor de start van de blootlegging en krijgen een T-shirt voor het evenement. Er zijn filmteams aanwezig die het evenement zullen registreren.

Morgen 26 april om 17:30 Nederlandse tijd wordt op een vuilnisbelt in Alamogordo  in de staat New Mexico begonnen met het blootleggen van het massagraf met duizenden E.T. cartridges. Het afgraven kan wel een maand duren.

26 april 2014: de opgraving begint
geeksandcom.com)
De opgraving begon eindelijk op 26 april 2014 en was publieklijk toegankelijk. Spelontwerper Howard Scott Warshaw was aanwezig evenals de director van de documentaire film, Zak Penn. Ook was er een ambtenaar aanwezig die als kind in 1983 de vuilnisbelt had afgeschuimd. Ook was James Heller aanwezig, die namens Atari de opdracht had gegeven om de spellen te dumpen in beton. Vrij vroeg na het begin van de werkzaamheden werden er overblijfselen ontdekt van de oorspronkelijke spellen.




 



dinsdag 8 april 2014

Digitaal Antiek: Volkskrant Archief op CD-ROM

Mijn virtueel (Pre-)internet museum is weer uitgebreid. Dit keer met het Volkskrant Archief op CD-ROM.   De aanwinst bestaat uit drie originele schijven met  het eerste kwartaal,  het eerste halfjaar en de eerste drie kwartalen. Verder is er een kopie van het complete eerste jaar. En ze zijn allemaal nog  na 20 jaar afspeelbaar op een 32bit PC.

De schijven zijn geschonken door Ruud Broers, die destijds werkte bij Elektroson in Liempde als projectleider en daar de software schreef voor het laden van de Volkskrantbestanden. De database draait onder KRS KnowledgeSet software. De CD-ROMs bevatten het archief van 1 januari 1993 tot eind 1997. Een jaarabonnement kostte destijds 1.995 gulden (ca. 900 euro), excl. BTW. Behalve het archief van de Volkskrant legde Elektroson ook het archief van de Financieel Economische Tijd vast.

De aanwinst is een historisch artefact. De CD-ROM uitgave werd gedaan één jaar voordat internet zou losbreken. Bovendien vormde de CD-ROM uitgave het begin van de juridische strijd van journalisten en freelancers om een vergoeding te krijgen voor herpublicatie.

De lancering van de CD-ROM met het Volkskrant Archief gebeurde op het scharnierpunt van offline naar online. In feite laat de CD-ROM uitgave zien dat de nieuwe media afdelingen niet eens doorhadden dat internet er zat aan te komen. Dat is uiteraard niet verwonderlijk. Want In 1992 waren er nog slechts 239 bedrijven actief op EUnet. En in 1993 kwam de term internet  slechts 22 keer voor in artikelen, gepubliceerd  in Trouw. Maar in 1994 breekt publiek internet door met het project van De Digitale Stad. De Groene en NRC Handelsblad grijpen het project aan om op internet te gaan publiceren. Aan het einde van  1994 stelt het Eindhovens Dagblad haar archief beschikbaar met een door Philips ontwikkelde zoekmachine Rosetta. Toch blijven de CD-ROM versies voorlopig beschikbaar. Eind 1997 stopt de Volkskrant met de publicatie van haar archief op CD-ROM en gaat over op internet.

De CD-ROM van de Volkskrant werd ook de aanleiding van een rechtszaak. In 1997 begonnen drie freelancers, columnist Jan Mulder, muziekrecensent Hans Heg en filmrecensent Huib Stam een proces tegen de Volkskrant en de holding PCM. De uitgever, Pieter Broertjes, nu burgemeester van Hilversum, had geen toestemming gevraagd voor herpublicatie noch had de uitgever een vergoeding aangeboden. In de laatste dagen van de eeuwwende  gaf de rechter de drie freelancers gelijk en stelde een vergoeding van 68.000 gulden voor de freelancers vast evenals percentages voor vergoedingen voor herpublicatie op CD-ROM en online. De rechtszaak was slechts één van de vele rechtszaken tegen PCM, door Max Pam aangeduid als digitaal geklungel (HP\De Tijd, 28 augustus 2000). De jurist van PCM, Mr Michel Kramer, was overigens op de hoogte van de regels voor toestemming en vergoeding, aangezien die waren vastgelegd in een rapport door het Advocatenbureau Baker & McKenzie tijdens het project Central Station Nederland in 1996. "PCM is een olietanker die wat traag van koers verandert", zei de PCM-jurist in augustus 2000 na het verlies van de rechtszaak (Kranten.com).

PS Mocht u digitaal antiek in huis hebben, dan hoor ik graag. Windows XP heb ik nog.