donderdag 22 december 2016

RTL stopt teletekstdienst


Per 1 april zal de zender RTL Nederland haar teletekstdiensten beëindigen. De pagina's 888 en 889 van RTL Text blijven wel beschikbaar voor de ondertiteling van tv-programma's voor doven en slechthorenden. RTL Nederland zendt achter de zenders RTL 4, RTL 5, RTL 7 en RTL 8 teletekst uit. De nieuwspagina's van RTL worden verzorgd door de redactie van het RTL Nieuws. De zender stopt met de dienst aangezien websites, elektronische gidsen en social media de functies van de dienst overnemen. Dit leidt tot steeds minder gebruikers.

RTL Tekst begon drie jaar na de lancering van RTL-Veronique in 1992 met haar reguliere teletekstdienst en was de eerste teletekstdienst in Nederland met advertenties. Dit kon variëren van product tot corporate reclame, maar ook van rubrieken als spiritualiteit tot erotica. Commerciële teksttelevisie werd zelfs zo’n succes dat Teletekst van de publieke omroep marktaandeel in 1992 verloor ten gunste van de commerciële omroep RTL. Dat kwam o.a. door innovatie. Zo experimenteerde bijvoorbeeld RTL met Kijktelefoon, een uitvinding van Hans van Nieuwkerk. Via de combinatie van telefoon en teletekst kon een televisiekijker bijvoorbeeld een offerte van adverterende bedrijven ontvangen op teletekstpagina 200. De Kijktelefoon werd onder andere gebruikt door de verzekeringmaatschappij Centraal Beheer. Centraal Beheer adverteerde voor de Kijktelefoon in de Telegraaf.

De NOS maakt nog geen einde aan teletekst. Wekelijks bezoeken nog 4,6 miljoen gebruikers d dienst op televisie, maar ook via internet en app. De regionale omroep van Noord-Holland, RTV NH, en de Amsterdamse stadszender AT5 besloten twee jaar geleden met de teletekstdienst te stoppen. Ook hier was het teruglopend gebruik van de dienst de reden. Bij andere regionale omroepen is teletekst nog in gebruik. Vlaanderen nam op 1 juni na 36 jaar afscheid van teletekst. De uitvinder van de teksttelevisie, de Britse zender BBC, heeft in 2012, na 38 jaar, de dienst Ceefax afgeschaft. In 2002 was reeds de teletekstdienst van de commerciële Britse zender, Oracle, van televisie gehaald wegens de concurrentie van internet.

Ontwikkeling van teletekst 
Onderzoekers van het Amerikaanse bedrijf RCA waren eind jaren zestig in hun laboratoria bezig met de ontwikkeling van een tekstsysteem voor televisie onder de naam Homefax. In 1971 werden de eerste teleteksttesten ermee uitgevoerd in samenwerking met de onderzoeksinstelling Mitre Corp. RCA werd in haar ambitie echter voorbijgestreefd door een ontwikkeling in Europa.

De Britse omroep BBC liet weten dat het een systeem had ontworpen om nieuws in tekstvorm via een aangepaste televisie te verzenden, zonder dat het programma dat werd uitgezonden onderbroken hoefde te worden. Daarnaast kon het systeem tekstpagina’s koppelen aan televisieprogramma’s voor ondertiteling of vertaling. Op 14 december 1970 legde de BBC het concept van dit systeem vast in een intern memo en op 9 februari 1971 werd een patent aangevraagd op de nieuwe technologie die Teledata werd genoemd. De BBC kondigde op 23 oktober 1971 het komende televisietekstsysteem aan en gebruikte daarvoor de naam Ceefax (see facts). Proefuitzendingen vonden plaats vanaf 1974 en in 1976 startte de BBC met een officiële Ceefax-redactie. De Britse commerciële tv was er ook snel bij en begon in april 1973 met een teletekstdienst onder de naam Oracle (Optical Reception of Announcements by Coded Line Electronics). Beide diensten brachten het weerbericht, beurskoersen, en nieuws- en sportberichten.

Het Britse teletekstsysteem kreeg navolging in een reeks andere landen, waaronder Nederland, Duitsland, Vlaanderen, Zweden, Denemarken, Oostenrijk, Australië en Hongkong. Frankrijk ontwikkelde een eigen systeem onder de naam Antiope (Acquisition Numérique et Télévisualisation d’Images Organisées en Pages d’Ecriture).                                    

dinsdag 6 december 2016

Blogs avant la lettre

5 december 1984 was een bijzondere dag. Niet omdat het weer eens Sinterklaas was, maar omdat VNU Business Publications (London) haar eerste online dienst begon. Op de Online Conference 1984 in Londen werd de eerste Europese, dagelijkse online dienst voor de computerindustrie gepresenteerd: de elektronische nieuwsbrief IDB Online. In 1987 kreeg de nieuwsbrief heel even navolging: VNU Business Publications (Amsterdam) bracht de Telecom Daily uit.

Het inct.archief digitale geschiedenis: Blogs avant la lettre 
http://www.inct.nl/nl/artikel/5546/blogs-avant-la-lettre.html

donderdag 10 november 2016

i-mode glijdt telecomgeschiedenis in


De mobiele informatiedienst i-mode gaat de geschiedenisboeken in. Het Japanse telecombedrijf NTT-DoCoMo heeft aangekondigd i-mode qua dienst en daarvoor geschikte mobiele telefoons eind van het jaar te stoppen in Japan. NTT-DoCoMo heeft nu nog 17 miljoen abonnees; op het hoogtepunt in 2009 waren dat bijna 49 miljoen abonnees in Japan.

i-mode is in 2002 in Nederland gelanceerd door KPN. Het telecombedrijf had een licentie voor 10 jaar, maar de Nederlandse dienst werd beëindigd in 2007. Op haar hoogtepunt in 2003 had de dienst 1 miljoen abonnees.

De dienst is ingehaald door de techniek. Hoewel mobiel internet mogelijk was vanaf 1995 was dit technisch gecompliceerd. NTT-Docomo lanceerde een contentdienst met een speciaal telecomprotocol, waarvoor ook speciale mobiele telefoons nodig waren. De dienst werd ook wel teletekst voor mobiele telecom genoemd. KPN claimde in 2004 dat het 560 i-mode diensten had, geleverd door 400 nationale en internationale contentleveranciers.

Blijft er nog iets achter als industrieel erfgoed? De speciale telefoon wordt uitgefaseerd en een exemplaar zal ongetwijfeld in een telecommuseum terecht komen. Voor de contentdienst is te hopen dat een werknemer een back-up zal maken van de laatste dag volgend jaar.  Wel blijft de e-maildienst die bij de dienst hoorde gehandhaafd. En NTT DoCoMo heeft reeds het voortbestaan van de e-mailsymbooltjes, emoji  (絵文字 in het Japans), gewaarborgd. Het telecombedrijf heeft de serie emoji van ontwerper Shigetaka Kurita, ontwerper in het i-mode ontwikkelingsteam, geschonken aan het Modern Museum of Art in New York. De oorspronkelijke serie van 176 symbooltjes op basis van het format van 12x12 pixels werd ontworpen voor de lancering van i-mode in 1999.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Voor meer achtergrondinformatie:

Engelstalige blogpostings van Buziaulane:
-      http://buziaulane.blogspot.nl/2007/07/flash-european-phase-out-i-mode-starts.html 
-      http://buziaulane.blogspot.nl/2008/03/bpn-1049-i-mode-slowly-closing-up-in.html 

Nederlandstalige blogpostings van Toen digitale media nog nieuw waren 
-          http://toendigitalemedianognieuwwaren.blogspot.nl/2015/04/het-korte-leven-van-i-mode-1.html 
-          http://toendigitalemedianognieuwwaren.blogspot.nl/2015/04/het-korte-leven-van-i-mode-2.html

Oproep: Heeft iemand een i-mode telefoon in de kast liggen? Deze is welkom in de Collectie Jak Boumans. Schenker krijgt in ruil een exemplaar van Toen digitale media nog nieuw waren - Pre-internet in de polder (1967-1997) opgestuurd. 

maandag 7 november 2016

Cd-i: een fossiel van de jaren negentig

Nu te lezen in het Inct.archief digitale geschiedenis: Cd-i: een fossiel van de jaren negentig

Voor meer informatie over Cd-i, lees de volgende blogs:



dinsdag 1 november 2016

Barometers E-book en fysiek boek

Persbericht CB
 

De Frankfurter Buchmess is weer voorbij. Het CB, vroegere Centraal Boekhuis, presenteerde daar de ontwikkelingen op het gebied van e-books en fysieke boeken in het Nederlands taalgebied voor het derde kwartaal 2016. Samengevat in twee infographics: de e-bookbarometer en de boekenbarometer. 

E-bookbarometer: groei in verkoop en uitleningen e-books 
De groei in e-bookverkopen die ook in het vorige kwartaal zichtbaar was, zet ook in het derde kwartaal door. Ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar zijn de e-bookverkopen met 10% gestegen. Uitleningen via bibliotheek.nl blijven stijgen en laten een groei van 63% zien ten opzichte van Q3 2015.

































Boekenbarometer: lichte stijging afzet fysieke boek derde kwartaal 
De boekenbarometer focust zich op het algemene boek (en niet op het wetenschappelijke en schoolboek). In afzet is een lichte stijging te zien ten opzichte van hetzelfde kwartaal vorig jaar (+2,0%). De afgelopen 12 maanden ten opzichte van de 12 maanden daarvoor laten echter nog een lichte daling zien (-0,8%). 17,0% van de fysieke boeken zijn de afgelopen 12 maanden via webwinkels verkocht.
































Overige opvallende zaken 
Van alle boeken die de afgelopen 12 maanden zijn verkocht, is 6,4% een e-book (een stijging van 0,6% ten opzichte van de 12 maanden daarvoor. Het aandeel e-books in online boekverkoop is 28,5%. Binnen De Bestseller 60 is het aantal titels dat ook als e-book beschikbaar is, gekrompen met 3,7% ten opzichte van een halfjaar geleden. Dit komt vooral door vertalingen die niet digitaal beschikbaar zijn (in Nederland).

In de boekenbarometer vinden we het aandeel top-100 titels op het totaal. Zichtbaar is dat dit aandeel verder is geslonken: 12,4% nu tegenover 13,0% een half jaar eerder. Zoomen we in op deze top-100, dan zien we dat slechts 19,3% van de top-100 verkopen voorafgaand aan verschijnen wordt ingekocht (eenzelfde percentage als een half jaar terug) en 80,7% via nabestellingen.

Nieuw in de boekenbarometer, is de analyse van print on demand (POD). Van het totale fysieke titelaanbod (aan algemene boeken) is 13,3% een POD-titel. Van deze print on demand-titels is 83% een titel die (in zijn gedrukte evenknie) ouder dan een jaar is.

vrijdag 21 oktober 2016

Terreur, een interactief TV drama



De Duitse televisiezender ARD heeft op 17 oktober het interactieve TV drama Terror – Ihr Urteil (Terreur – Uw oordeel) uitgezonden. Het was een sociaal experiment, waarbij de kijkers  over de afloop mochten stemmen.

In het drama wordt een ethisch en grondwettelijk dilemma geponeerd. Een vliegtuig, gekaapt door terroristen, is op weg naar een voetbalstadion om daar te neer te storten. In het vliegtuig zitten 164 mensen en in het stadion 70.000 voetbalsupporters. In het crisisberaad moet beslist worden of het vliegtuig neergehaald moet worden voordat deze het voetbalstadion bereikt. Een majoor van de luchtmacht kiest er voor  om het vliegtuig met 164 personen neer te halen en zo de levens een kleine groep onschuldige burgers op te offeren voor 70.000 voetbal supporters . In een rechtszaak van de staat tegen de majoor van de luchtmacht wordt een vonnis gevraagd van de rechtbank. De kijkers worden gevraagd als jury te fungeren: heeft de majoor het juiste gedaan? Hoewel het stemmen per telefoon en computer niet vlekkeloos verliep, oordeelde in Duitsland oordeelde de meerderheid van de kijkers, dat de majoor juist had gehandeld. Desondanks werd hij, volgens Duits recht, veroordeeld, aangezien hij de levens van de onschuldige passagiers had vernietigd.

Het drama bevat verwijzingen naar terreuracties en dreigingen uit het directe verleden. Bij 9/11 werd de vraag gesteld of een straaljager de lucht in moest om een gekaapt vliegtuig dat op weg was naar het Pentagon moest worden neergeschoten. Ook is de verwijzing van de aanval op Stade de France van 2015 zichtbaar, terwijl ook verwezen wordt naar het neergestorte vliegtuig met de depressieve Lufthansa piloot in Frankrijk.

Het TV drama Terror – ihr Urteil is waarschijnlijk een van de weinige interactieve TVdrama’s. Nu was er bij dit drama weinig activiteit, want de kijker werd alleen op het einde als jury gevraagd te oordelen.  Het TV drama is dan ook een nieuwe stap in de geschiedenis van interactief drama.

Dit type drama gaat terug naar 1934 toen Ayn Rand in de VS het theater publiek de rol van jury gaf in een drama van een moordzaak, Night of January 16th; het publiek kon het schuldig of niet schuldig  uitspreken. Night of January 16th werd in verschillende versies opgevoerd en ook werd er in 1941 een film van gemaakt; later werden er ook versies voor radio en televisie van gemaakt.

In 1967 op de Expo in Montreal presenteerde een Tsjechisch filmcollectief de Kinoautomat met de film One Man and his Jury. De film gaat over bewoners van een appartement, die niet zo goed met elkaar kunnen opschieten. Een vrouw die onder de douche stond, komt kijken wie er voor de deur van het appartement staat en sluit zichzelf uit. Dan belt ze voor hulp aan bij haar buurvrouw. Zal zij die geven, want de buurvrouw heeft slechts een handdoek omgeslagen?  Gedurende de film maken de toeschouwers keuzes met een kastje met twee knoppen, keuze 1 of keuze 2, maar uiteindelijk wordt de vraag gesteld: helpt de buurvrouw ja of nee. Tijdens de expo stemden alle groep ja, op ëën keer na, toen een grote groep nonnen stemden. Deze fil werd gemaakt in Tsjechië tijdens het communisme  en onderliggend aan dit experiment lag de satirische stelling van de film director dat je kunt stemmen wat je wilt, maar dat de uitslag hetzelfde blijft.

Na het theater en film kondigde Philips begin jaren negentig de CD-i als interactief medium, waarop een gebruiker keuzes kon maken, zodat  deze een goede of slechte afloop kreeg. Er is nooit een dergelijke dramaproductie voor CD-i gemaakt. Ook is op internet nog geen interactief drama gesignaleerd. Wel heeft het principe van interactief keuzes maken een grote vlucht genomen in de gameswereld  

vrijdag 14 oktober 2016

Categorie winnaars European Youth Award bekend



De categorie winnaars gekozen door de  EYA Grand Jury in Cyprus in september 2016 zijn bekend . The EYA Grand Jury was de gast van de Republiek Cyprus en van het digitaliseringsprogramma Digital Champion Cyprus. Het jury werk werd gefaciliteerd door de Uclan Cyprus universiteit. Meer informatie over de EYA categorie winnaars en het EYA festival in Graz is te vinden op