Oprichter Commodore Jack Tramiel overleden

Op 83-jarige leeftijd is op 8 april Jack Tramiel, oprichter van thuiscomputerfabrikant Commodore International, overleden. Hij bracht met veel succes de Commodore 64 op de markt.

Tramiel was een Pool van oorsprong. Hij overleefde het concentratiekamp Auschwitz en emigreerde naar de Verenigde Staten. In New York begon hij een reparatiebedrijf voor schrijfmachines maar dat liep niet goed. Bovendien ontdekte hij in 1962 de nieuwe markt van rekenmachines. Zijn bedrijf Commodore Business Machines begon de productie ervan met chips van andere bedrijven, maar had spoedig door dat eigen chips hem meer voorsprong opleverde.

In de jaren zeventig maakte hij kennis met de personal computer en Chuck Peddle, die een microcomputer bouwde en bracht laaggeprijsde pc's op de markt voor hobbyisten en huishoudens. Hij had o.a. concurrentie van  Apple en Hewlet Packard. In 1977 introduceerde Commodore de Commodore PET (Personal Electronic Transactor) met een 4 of 8 kilobytes geheugen en later de VIC-20. In 1982  bracht hij met veel succes de  Commodore 64, waarvan er zo’n 17 miljoen exemplaren zijn verkocht. Er zijn er wereldwijd circa zeventien miljoen van verkocht.

In 1984 kreeg Tramiel ruzie met de Canadese durfkapitalist Irving Gould en trok zich terug uit Commodore, nam in hetzelfde jaar de spelcomputertak van Atari over van Warner Communications. Maar de overname werd geen groot succes. De laatste jaren was hij adviseur.

De Commodore 64 was een hit, niet alleen als machine maar ook als aanjager van software en met name spelsoftware met titels als Rupert, invitation to the Toymakers Party (voor kinderen), The Secret Diary of Adrian Mole  Aged 13 ¾ (tieners) en The Hitchhiker’s Guide to the Galaxy (volwassenen).

Commodore Business Machines begon eind jaren tachtig verlies te maken en probeerde overal aan te haken. Toen Philips CD-i presenteerde in 1991 ontstond er een CD-strijd. Zo bracht Microsoft VIS (Video Information System) en kwam Commodote met een concurrerend product CDTV, dat overigens nooit van de tekentafel kwam.

Uiteindelijk werden de rechten van de Commodore in 1994 verkocht en gingen over op het Duitse computerbedrijf Escom dat er niets mee deed. Daarna nam het Nederlandse bedrijf Tulip de rechten over. De Nederlandse computerfabrikant hoopte te kunnen profiteren van de interesse in de spelcomputer.  Maar Tulip verkocht in 2004 de dochteronderneming Commodore en de bijbehorende merknaam voor 24 miljoen euro aan het Nederlandse multimediabedrijf Yeahronimo, een bedrijf van een stel wilde jongens die een online contentdienst van voetbalwedstrijden, andere sportevenementen en concerten wilde beginnen. Maar ook dat avontuur liep op niets uit. Jarenlang prijkte het logo op een gebouw langs de snelweg 1 naar Amersfoort op een industrieterreintje bij Baarn.

BTW Mijn Commodore met CBM cassettespeler, inclusief software, staat in mijn museum.

Illustraties zijn afkomstig uit het boek Toen digitale media nog nieuw waren - Pre-internet in de polder (1967-1997)