Met
een staat van dienst in de reclamewereld en marktonderzoek sinds 1972 had het automatiseringsbedrijf
IVEV (Instituut voor Enquête Verwerking) na een fusie met het
RijksComputerCentrum dé informatiebank van Nederland in handen. Maar in het
zicht van internet strandde de Informatiebank.
IVEV
IVEV was
als automatiseringsafdeling van Makrotest actief in de marktonderzoek wereld,
toen het zich in 1972 afscheidde. Onder leiding van Frans van Weeren werd het een
innoverend bedrijf dat slimme software ontwikkelde, maar ook grote
softwarepakketten aankon. Zo ontving het bedrijf als tweede software bedrijf in
Nederland een licentie voor het gebruik van Oracle software.
Qua
activiteiten had het bedrijf een scala aan projecten van mediaplanning tot
boekenoplage-voorspellingssysteem. Ook hield IVEV het Regio-, Basis- en
RTVbestand van Het Media Instituut bij en stelde het online beschikbaar. Verder
ontwikkelde het bedrijf het PTT-Verrijkingsinstrument voor marktonderzoek,
waarbij postcodes werden verrijkt met CBS gegevens, urbanisatiegraad, gemeentegrootte,
provincie, Nielsengebied, EEG code, Cebucogebied, nodaal gebied, plaatsnaam en
gemeentenaam.
IVEV/Marketing
Data
V.l.n.r. Ruud Buijn, Han Koppelaar, Gerard van Meurs, Frans van Weeren, Rob Piscaer, Lex van Straten en Bob Grossenbagt
(© Onderzoek)
Vanaf
1986 werd een online activiteit toegevoegd, die IVEV als centraal inbelpunt
voor de marketing-communicatiewereld en een opstap was naar een bredere online
doelgroep. In 1986 werd de informatieleverancier Marketing Data overgenomen. Het
bedrijf was in 1984 opgericht en produceerde samenvattingen van kranten- en
tijdschriftartikelen, voorzien van bedrijfscodes. De doelgroep was werkzaam in
marketing, reclame en zakelijke dienstverlening. De gebruiker kon op
trefwoorden en bedrijfscodes in de databank informatie zoeken. Behalve
elektronische informatie leverde Marketing Data op verzoek ook de kopieën van
de originele artikelen. De portefeuille van online bestanden werd in de jaren
daarna verder uitgebreid. Zo bracht IVEV in 1989 voor uitgeverij Vermande
databestanden van het ministerie Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening
online.
Informatiebank
IVEV
en Marketing Data kwamen in 1990 in contact met het RCC, het RijksComputerCentrum. In dat jaar was het overheidsbedrijf verzelfstandigd in aanloop naar
privatisering. RCC nam in de jaren tachtig een centrale positie in als
rekencentrum voor de overheid. Dat was voornamelijk administratief werk, maar
bij de ministeries ontstond ook de behoefte aan het produceren en raadplegen
van databanken. Hiervoor was IBM Stairs-software op grote mainframes
beschikbaar. In 1991 had het RCC 25 openbare overheidsbestanden online met in
totaal 1 miljoen documenten, variërend van bibliografische bestanden van
ministeries en semioverheidsinstellingen tot fulltext parlementaire bestanden.
Het
RCC streefde ernaar marktleider te worden op het gebied van het online
ontsluiten van informatie in databanken en besloot IVEV over te nemen in 1991.
De activiteiten werden ondergebracht in de werkmaatschappij RCC-IVEV. In 1995
werd de werkmaatschappij uitgebreid met de oprichting van de Informatiebank als
een gezamenlijke onderneming van SDU en de RCC Roccade werkmaatschappij Twinfo
(het toenmalige RCC-IVEV). Doelstelling van het bedrijf was om zich ontwikkelen tot een
multimedia-uitgeverij op het terrein van openbaar bestuur, milieu, marketing en
management.
RCC Roccade
stak haar ambitie om uit te groeien tot dé online- en offline-informatiedienst van Nederland niet onder stoelen of banken en
wilde uitbreiden. Zo kocht het de Nederlandse
Pers Databank en nam het de milieu-informatiedienst Centrale Ingang Milieu Informatie (CIMI)
onder haar hoede.
In het
zicht van internet...
De
activiteiten van Twinfo vielen samen met de introductie van internet in
Nederland. Op 1 mei 1993 XS4ALL lanceerde haar internet toegang met 500
gebruikers op de openingsdag. En op 15 januari 1994 opende De Digitale Stad
(DDS) haar poorten en wist in korte tijd 10.000 gebruikers voor zich te winnen.
Maar RCC
Roccade kreeg die internetgolf niet te pakken. Want in 1996 kondigde RCC Roccade
een programma van desinvesteringen aan vanwege de laagconjunctuur. Bovendien rommelde
het ook binnen RCC Roccade en Twinfo, waar culturen met elkaar botsten. Dat
leidde tot een splitsing van de activiteiten van de Informatiebank in de
segmenten overheids- en bedrijfsinformatie. Het onderdeel overheidsinformatie,
inclusief CIMI, ging verder als Sdu Informatiebank in Den Haag. De bedrijfsinformatietak,
met de productgroepen Marketing Data, Nederlandse Persdatabank en de Management
CD, bleef bij de Informatiebank, maar stonden in de verkoop. Zo werd in 1996 de
Nederlandse Pers Databank overgenomen door het uitgeversconcern PCM. Marketing
Data werd in 1997 verkocht aan investeerders. De drijvend krachten achter de
Informatiebank, Frans van Weeren en Atie de Heer verdwenen uit beeld. En de
overgebleven activiteiten van Twinfo werden geïntegreerd in RCC Roccade of afgebouwd.
In het
zicht van internet verloor Nederland een potentieel krachtige online databank.