zondag 30 september 2012

Google Nieuws 10 jaar

 Google Nieuws bestaat dit weekend precies 10 jaar. De nieuwsdienst van Google heeft inmiddels één miljard unieke gebruikers per week en 72 edities in 30 verschillende talen, die gebruik maken van zo'n 50.000 bronnen.

Google Nieuws werd opgezet na de aanvallen op 11 september, toen veel mensen op internet nieuws zochten. Het was een van de eerste websites die enkel met een algoritme nieuws verzamelde uit verschillende nationale en internationale bronnen.

Het idee van een nieuwsdienst bestaande uit een verzameling van nationale en evt. internationale berichten was niet nieuw. Wel nieuw was het gebruik van een algoritme om het nieuws te verzamelen. Tot dan toe werd steeds gedacht in termen van opslag van artikelen in databases.

Zo werd in 1995 werd in België het project Central Station opgezet. Berichten uit nationale kranten en later ook tijdschriften zouden terechtkomen in een database en op basis van een persoonlijk profiel verspreid worden. Door verzet van journalisten kwam het project stil te liggen. Maar later werd het project alsnog gerealiseerd en werd het bedrijf Mediargus opgericht. Intussen hebben de Belgische uitgevers verschillende juridische gevechten gevoerd met Google.

Het project Central Station kreeg in Nederland ook navolging in 1996. De grote krantenconcerns zoals De Telegraaf, PCM, FD, NDC en Wegener zaten om tafel. Maar in Nederland kwam het niet tot een proef noch tot een proces. De partijen gingen eerder uiteen, o.a. nadat PCM de Nederlandse Persdatabank had overgenomen en geïntegreerd in het latere Factlane, dat op zijn beurt werd overgenomen door de Amerikaanse dienst Nexis. Ook in Nederland heeft weerstand bestaan tegen Google Nieuws. Maar als de Nederlandse uitgevers een gezamenlijke databank hadden opgezet hadden zij weerwerk kunnen leveren aan Google Nieuws.

woensdag 19 september 2012

Smiley bestaat 30 jaar


Op 19 september 1982 tikte computerwetenschapper Scott Fahlman voor het eerst een smiley, later ook emoticon (samentrekking van emotie en icoon) genoemd, in op zijn PC. Zo’n 30 jaar geleden gebruikte computerwetenschapper Scott Fahlman gebruikte het symbool :-) in een elektronische boodschap aan zijn studenten op de Carnegie Mellon University in Pittsburg.
 
Over de oorsprong van de smiley zijn verschillende lezingen. Een versie is dat nadat een grap over een besmetting op de universiteit ophef had veroorzaakt onder studenten, ontstond een debat over de grenzen van de humor binnen de instelling. De andere versie luidt, dat het begon met enkele informatici die op een discussieforum van de Carnegie Mellon University wat lachten met fysica-experimenten. Toen iemand een grapje maakte over een experiment met kwik in liften, namen enkele collega's dat bericht serieus op. De grap ging de mist in, maar meteen ontstond een zwaarwichtige discussie over hoe je humor in een tekst zou kunnen aanduiden.
 
Toen werd voorgesteld om een * te tikken na grapjes, terwijl een ander # voorstelde. Een informaticus koos dan weer voor & omdat een ampersand er leuk uitziet, 'als een jolige dikke man die buldert van het lachen'. Fahlman stelde echter voor het symbooltje :-) te gebruiken om aan te geven welke boodschappen niet helemaal serieus waren bedoeld. Voor de zekerheid tekende hij hierbij aan: 'Lees het zijwaarts'. Voor zaken die niet serieus bedoeld waren, bedacht hij het tegenovergestelde :-( .

In de loop van de jaren hebben meer mensen :-) geclaimd. Ze zouden al vóór 1982 op het idee zijn gekomen. Maar voor die beweringen is geen bewijs. Fahlmans bericht daarentegen is begin deze eeuw teruggevonden door een medewerker van Microsoft, in de oude back-ups van de universiteit. Fahlman verzond het bericht op 19 september 1982, om 11.44 uur.

Het bericht zag er als volgt uit:

19-Sep-82 11:44    Scott E  Fahlman             :-)

From: Scott E Fahlman <Fahlman at Cmu-20c>

I propose that the following character sequence for joke markers:

:-)

Read it sideways.  Actually, it is probably more economical to mark
things that are NOT jokes, given current trends.  For this, use

:-(


De smileys waren de eerste jaren alleen grafisch als tekstekeningen met ASCII tekens in tekstverwerkingsprogramma's weergegeven. Pas na 2000 werden de smileys afgebeeld als animated gif afbeeldingen  .

De inmiddels 64-jarige wetenschapper heeft overigens weinig op met de veelkleurige en vaak kant-en-klare emoticons die tegenwoordig veel worden gebruikt. 'Ik vind ze lelijk en ze ruïneren de uitdaging om zelf op een slimme manier emoties uit te drukken met gewone toetsenbordtekens', zegt Fahlman.

Intussen is er een assortiment aan emoticons gegroeid. Zo bestaan er diverse emoticons die iets met het haar te maken hebben. C:-| staat bijvoorbeeld voor 'kaal' en dit is 'vandaag draag ik mijn haar in een middenscheiding': {:-) Voor de mensen die een dag thuis willen werken in verband met een 'bad hair day' kunnen 's ochtends een e-mail sturen met de volgende emoticon: X:-(. Baarden en snorren worden ook niet vergeten. :-}) is een omhoog krullende snor en (:-{~ een lange baard.

Afkomst uit verschillende landen kan ook digitaal uitgedrukt worden. <|-)=  moet een Chinees voorstellen. De Fransman wordt afgebeeld met een baret:  /:-).

Niet alleen kunnen emoticons gevoelens en het uiterlijk beschrijven, ook historische figuren hebben hun eigen emoticon. 5:-) is bijvoorbeeld Elvis Presley en *<|:-) de Kerstman. Eentje die wel heel treffend is die van Adolf Hitler (/:=( .

Hieronder nog een paar speciale emoticons:

John Travolta in Grease       @:-)                            
Donald Trump                      :$ )        
Bill Clinton                         =:o]     
Grote leugenaar           :----------)
Grote natte zoen                  :-X           
Bijtend sarcasme                  :-]              
Cycloop in oog gestoken      *-(             
Bril op voorhoofd                 8:-)            
Net afgestudeerd                Q:-)
Draagt een tulband            @:-)          
Tussen de ogen geschoten  +-(             
Pruimtabak uitspugen           :-`             
Extra onderkinnen              :-)))           
Hoedenverkoper             <<<<(:      
Dwerg                               o|-<           

Andere emoticons zijn te vinden in het artikel Emoticon van Wikipedia.

 
De nominaties van de Libris Geschiedenis Prijs 2012 zijn bekend. Voor 2012 is het weer de welbekende mengeling van Nederlandse geschiedenis (Domela Nieuwenhuis), Europese geschiedenis (Charles de Gaulle), cultuurgeschiedenis (de Middeleeuwen en het Rijke Roomse Leven) en niet te vergeten de Tweede Wereldoorlog. Deze keer geen nominatie van een boek over het Koninklijk Huis. Ook is er geen geschiedenisboek genomineerd over een bedrijf; dat is een keer gebeurd met een boek over de Telegraaf. Zelf ben ik nogal gecharmeerd van de nominatie van boek over de Middeleeuwen en misschien nog meer van het boek Moederkerk; met een theologie-achtergrond van het houtje is dit pure nostalgie voor mij.

De Libris Geschiedenis Prijs lijkt de nodige variatie te hebben. Zo heb ik een staatje gemaakt van de genomineerde boeken sinds 2009 en deze in zeven categorieën gerubriceerd. Het resultaat ziet er zo uit:
-    5x cultuurgeschiedenis
-    5x Nederlandse geschiedenis
-    4x Tweede wereldoorlog
-    2x Koninklijk Huis
-    2x Europese geschiedenis
-    1x landengeschiedenis
-    1x bedrijfsgeschiedenis

Cultuurgeschiedenis scoort het hoogst, maar dit kan ook komen door de rubricering, aangezien daar nu Middeleeuwen, maar ook feminisme en Rooms Katholicisme onder vallen. De algemene Nederlandse geschiedenis is eveneens goed vertegenwoordigd. En de Tweede Wereldoorlog scoort ook nog hoog, terwijl in de literatuur de belangstelling voor dit onderwerp sinds 1980 min of meer is verdwenen; maar in de geschiedenis nog niet. Ook het Koninklijk Huis trekt minder de aandacht. De Europese geschiedenis staat ook niet echt in de belangstelling. Er is slechts één landengeschiedenis over Congo, hetgeen geen verrassing is in het Vlaamse boekenassortiment.

Bedrijfsgeschiedenis doet het ook niet echt binnen de Geschiedenis Prijs. Er is maar één nominatie, een boek over de Telegraaf, een goed en leesbaar geschreven boek. Maar zo is er in datzelfde jaar een boek verschenen over de VARA omroep, dat niet genomineerd werd. En een jaar ervoor was er het boek over 40 jaar VNU, Van Haarlem naar Manhattan; een jaar later werd het VNU concern overigens opgebroken. De conclusie is dan ook dat bedrijfsgeschiedenis niet een aantrekkelijke categorie is voor de Libris Geschiedenis Prijs.

Dat brengt me dan ook op de kritiek van de eenzijdigheid van de Libris Geschiedenis Prijs. De nominaties hebben een hoog alfa- en gammagehalte en kennen een absolute afwezigheid van de geschiedenis der techniek en meer nog van de contemporaine technologie zoals de geschiedenis van de automatisering en online. De Libris Geschiedenis Prijs bewijst de analyse van Neil Postman, die in Technopoly stelde, dat technologie in verschillende historische ontwikkelingsstadia steeds in dienst heeft gestaan van menselijke waarden. Maar in de 20ste eeuw wordt technologie zo dominant dat er een omkering plaatsvindt. Technologie bepaalt dan steeds vaker wat menselijke waarden zijn in plaats ervan in dienst te staan. De drukpers bracht de democratisering en vele geschiedenisboeken getuigen hiervan; de verandering dankzij internet wordt nog nauwelijks onderkent, laat staan beschreven in geschiedenisboeken.

UPDATE 21/10/2012: Bart van der Boom heeft de Libris Geschiedenis Prijs gewonnen voor zijn boek ‘Wij weten niets van hun lot - Gewone Nederlanders en de Holocaust'. Er dongen dit jaar 320 boeken mee naar de prijs. De winnaar krijgt een bedrag van 20.000 euro.
Met deze nieuwe winnaar komt de stand van de categorieën op:
- 5x cultuurgeschiedenis
- 5x Nederlandse geschiedenis
- 5x Tweede wereldoorlog
- 2x Koninklijk Huis
- 2x Europese geschiedenis
- 1x landengeschiedenis
- 1x bedrijfsgeschiedenis
Hiermee gaat het onderwerp van de Tweede wereldoorlog weer behoren tot een van de top categorieën van de Libris Geschiedenis Prijs.

Uiteraard feliciteren wij Bart van der Boom.

maandag 17 september 2012

Analyse van de Libris Geschiedenis nominaties


De nominaties van de Libris Geschiedenis Prijs 2012 zijn bekend. Voor 2012 is het weer de welbekende mengeling van Nederlandse geschiedenis (Domela Nieuwenhuis), Europese geschiedenis (Charles de Gaulle), cultuurgeschiedenis (de Middeleeuwen en het Rijke Roomse Leven) en niet te vergeten de Tweede Wereldoorlog. Deze keer geen nominatie van een boek over het Koninklijk Huis. Ook is er geen geschiedenisboek genomineerd over een bedrijf; dat is een keer gebeurd met een boek over de Telegraaf. Zelf ben ik nogal gecharmeerd van de nominatie van boek over de Middeleeuwen en misschien nog meer van het boek Moederkerk; met een theologie-achtergrond van het houtje is dit pure nostalgie voor mij.

De Libris Geschiedenis Prijs lijkt de nodige variatie te hebben. Zo heb ik een staatje gemaakt van de genomineerde boeken sinds 2009 en deze in zeven categorieën gerubriceerd. Het resultaat ziet er zo uit:
-        5x cultuurgeschiedenis
-        5x Nederlandse geschiedenis
-        4x Tweede wereldoorlog
-        2x Koninklijk Huis
-        2x Europese geschiedenis
-        1x landengeschiedenis
-        1x bedrijfsgeschiedenis

Cultuurgeschiedenis scoort het hoogst, maar dit kan ook komen door de rubricering, aangezien daar nu Middeleeuwen, maar ook feminisme en Rooms Katholicisme onder vallen. De algemene Nederlandse geschiedenis is eveneens goed vertegenwoordigd. En de Tweede Wereldoorlog scoort ook nog hoog, terwijl in de literatuur de belangstelling voor dit onderwerp sinds 1980 min of meer is verdwenen; maar in de geschiedenis nog niet. Ook het Koninklijk Huis trekt minder de aandacht. De Europese geschiedenis staat ook niet echt in de belangstelling. Er is slechts één landengeschiedenis over Congo, hetgeen geen verrassing is in het Vlaamse boekenassortiment.

Bedrijfsgeschiedenis doet het ook niet echt binnen de Geschiedenis Prijs. Er is maar één nominatie, een boek over de Telegraaf, een goed en leesbaar geschreven boek. Maar zo is er in datzelfde jaar een boek verschenen over de VARA omroep, dat niet genomineerd werd. En een jaar ervoor was er het boek over 40 jaar VNU, Van Haarlem naar Manhattan; een jaar later werd het VNU concern overigens opgebroken. De conclusie is dan ook dat bedrijfsgeschiedenis niet een aantrekkelijke categorie is voor de Libris Geschiedenis Prijs.

Dat brengt me dan ook op de kritiek van de eenzijdigheid van de Libris Geschiedenis Prijs. De nominaties hebben een hoog alfa- en gammagehalte en kennen een absolute afwezigheid van de geschiedenis der techniek en meer nog van de contemporaine technologie zoals de geschiedenis van de automatisering en online. De Libris Geschiedenis Prijs bewijst de analyse van Neil Postman, die in Technopoly stelde, dat technologie in verschillende historische ontwikkelingsstadia steeds in dienst heeft gestaan van menselijke waarden. Maar in de 20ste eeuw wordt technologie zo dominant dat er een omkering plaatsvindt. Technologie bepaalt dan steeds vaker wat menselijke waarden zijn in plaats ervan in dienst te staan. De drukpers bracht de democratisering en vele geschiedenisboeken getuigen hiervan; de verandering dankzij internet wordt nog nauwelijks onderkent, laat staan beschreven in geschiedenisboeken.

UPDATE 21/10.2012: Bart van der Boom heeft de Libris Geschiedenis Prijs gewonnen voor zijn boek ‘Wij weten niets van hun lot - Gewone Nederlanders en de Holocaust'. Er dongen dit jaar 320 boeken mee naar de prijs. De winnaar krijgt een bedrag van 20.000 euro.
Met deze nieuwe winnaar komt de stand van de categorieen op:
- 5x cultuurgeschiedenis
- 5x Nederlandse geschiedenis
- 5x Tweede wereldoorlog
- 2x Koninklijk Huis
- 2x Europese geschiedenis
- 1x landengeschiedenis
- 1x bedrijfsgeschiedenis
Hiermee gaat het onderwerp van de Tweede wereldoorlog weer behoren tot een van de topcategorieen van de Libris Geschiedenis Prijs.

Uiteraard feliciteren wij Bart van der Boom.