Internationale erkenning Nederlandse apps

Een internationale jury van multimedia experts heeft twee Nederlandse apps gekozen uit 400 inzendingen afkomstig uit 178 landen voor de World Summit Awards (WSA 2016), een wereldwijde multimedia content wedstrijd. In de categorie Learning & Education werd Otly! geselecteerd en in de categorie Culture & Tourism werd De Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch. In totaal zijn 40 winnende apps bekroond. 

Otly! is een bank voor kinderen met behulp van ouders. De missie van het bedrijf Otly! is om gezinnen bankieren te leren en kinderen de waarde van geld bij te brengen. Otly! helpt kinderen met het begrijpen van begrippen als geld, periodiek inkomen, de waarde van sparen, de verdeling van geld etc. en dit alles met behulp van een alledaagse begrijpelijke en moderne bankservice. Otly! is ontwikkeld door het Amsterdamse bedrijf Otly!. 

De Tuin der Lusten van Jheronimus Bosch is een app uitgebracht in 2016, het jaar waarin de grote tentoonstelling van Jheronimus Bosch in Den Bosch werd gehouden. De tentoonstelling was aanleiding voor meerder creatieve uitingen. Art director Pieter van Huystee was één van de creatieven, die zich liet inspireren door Bosch en een transmediaal drieluik samenstelde in samenwerking met de omroeporganisatie NTR: een documentaire, een VR ervaring en deze interactieve documentaire. Binnen 2 weken na het online komen bezochten meer dan 400.000 mensen de site. Producent van de interactieve documentaire was Marcel Duin (Q42). 

WSA werd in 2003 gestart in het raamwerk van de UN World Summit on the Information Society (UN WSIS) om bij te dragen aan de duurzame ontwikkelingsdoelen. Bij de WSA wedstrijd gaat het om de erkenning van lokale, digitale content met een impact op de maatschappij en het demonsteren van de rijkdom en diversiteit van innovatieve toepassingen. Naast de WSA is er ook een World Summit Youth Award. De World Summit Awards en World Summit Youth Awards worden georganiseerd door ICNM, een Oostenrijkse non-profit organisatie in Salzburg en Wenen.

Thijs Chanowski overleden

Op 7 maart 2017 is Thijs Chanowski overleden, 86 jaar oud. Als televisieproducent maakte hij vanaf 1967 een onvergetelijke indruk op jong en oud met de Fabeltjeskrant en later met Paulus de Boskabouter. Maar na zijn televisiesuccessen leidde hij een leven als creatieve multimediaproducent.

Beeldplatenproducent

In het vervolg op zijn televisie- en filmsuccessen richtte Chanowski zich op beeldplaten. In 1970 ging hij een samenwerking aan met VNU voor de productie van multimedia informatiesystemen. Zo ontwikkelde VNU Chanowski Production een audiovisueel informatiesysteem voor reisbureaus, een branche waar het nieuwe uitgeversconglomeraat net in geïnvesteerd had. 

Als producent was hij geinteresseerd in nieuwe media en werd in 1972 door Philips gevraagd als adviseur voor beeldplaatproducties. Hoewel hij en andere experts Philips adviseerde om professionele beeldplaatproducties te maken, hoopte het bedrijf miljoenen beeldplaatspelers te verkopen aan de ouders van de ‘lieve beeldbuiskindertjes’. Met zijn bedrijf CAT (Chanowski Assisted Televideo) leverde hij een aantal beeldplaatproducties af voor de medische sector en uitgeverij.

Zoeksoftware 

Chanowski onderkende de opslagmogelijkheden van de beeldplaat en van CD-ROM, maar ook de moeilijkheid om onderwerpen terug te vinden. Hiervoor liet hij in de jaren tachtig een zoekprogramma ontwikkelen dat verkocht werd onder de naam Freebase. Hoewel kwalitatief een goed programma, maakte het echter nooit de sprong over de oceaan.  Chanowski wilde de productnaam, die in de VS geassocieerd werd met narcotica niet veranderen. Potentieel had Freebase een zoekprogramma voor consumenten kunnen worden. Zakelijk heeft het programma  verschillende toepassingen gekend. Zo heeft PTT Telecom een proefproductie van de telefoongids van Nederland met Freebase als zoekprogramma laten maken. 

Op het gebied van multimedia signaleerde hij in 1996 dat er 'een verschuiving zichtbaar is van een applicatie-gerichte aanpak naar een taakgerichte benadering, waarbij de wensen van de gebruiker voorop staan. Via de moderne computer-architectuur wordt dan niet meer gewerkt met applicaties, maar met aaneengevoegde kleinere onderdelen (engines), die uit een aantal applicaties komen. Dit zei Thijs Chanowski, directeur van het MediaLab van Origin/BSO en hoogleraar multimedia aan de Universiteit van Amsterdam, bij de presentatie van de CD-Rom 'Escher Interactief, Ontdek de kunst van het oneindige' (Computable 24/5/1996).

Voor internet was Chanowski in 2002 met Medialab betrokken bij de ontwikkeling van de  Aquabrowser Library (ABL). ABL is een browser en zoekmachine tegelijk. De gebruiker kan intuitief zoeken in een relationele database door het klikken op links, waarna hij/zij een nieuwe pagina te zien krijgt met trefwoorden die geassocieerd worden met de opgegeven zoekterm. Het programma wordt gebruikt in de Nederlandse bibliotheken. 

Eerste hoogleraar multimedia interactie

NRC Handelsblad 03/02/1994

In 1995 werd Chanowski tot eerste Nederlandse hoogleraar multimedia interactie benoemd aan de Universiteit van Amsterdam. Ik ben zelf nooit bij zijn colleges aanwezig geweest. Ik heb hem één keer ontmoet, toen wij samen in 1994 in Delft voor studenten presentaties verzorgden. Chanowski ging in op de nieuwe mogelijkheden van optische media. Zelf mocht ik de stelling verdedigen dat universiteitsbesturen ook promovendi zouden moeten toelaten op basis van multimedia proefschriften (dit was in 1994, mind you). 

Met dank aan Ruud Kluivers voor de aanvulling van de (prachtige) Escher CD-ROM.

UPDATE Historische bibliotheek van digitalisering in Nederland

© CWI

Boeken over de geschiedenis van digitalisering in Nederland zijn zeldzaam. Toch is de historische bibliotheek vorig jaar uitgebreid met drie boeken. Met deze laatste toevoegingen wordt met name de ontwikkeling van computers en software in Nederland gedocumenteerd evenals internet via de kabel. De publicaties zijn in historische volgorde van de computerontwikkelingen.

Update  4 maart 2017

1.           Bogaard, Adrienne van den (eindredactie) e.a., De eeuw van de computer: de geschiedenis van de informatietechnologie in Nederland. Kluwer; 2008

2.           Verhagen, Erik, Geheugentrommels – De ontwikkeling van de eerste computers in Nederland. CWI; 2016

3.           Alberts, Gerard en Bas van Vlijmen, Computerpioniers - Het begin van het computertijdperk in Nederland. AUP; 2017 

4.            Beer, Huub de, Computers en Philips https://heerdebeer.org/History/ComputerPioneers/De_bouw_en_het_gebruik_van_computers-bij-Philips.html; 2008

 5.           Berkens, Erik en Edgar G. Daylight, De geest van de computer – een geschiedenis van software in Nederland. Stichting Matrijs, 2016

6.           Oorschot, Jan van, Kijk, automatisering. Samsom; 1983

7.           Rooijendijk, Cordula, Alles moest nog worden uitgevonden: de geschiedenis van de computer in Nederland. Olympus: 2007

8.           Boumans, Jak, Toen digitale media nog nieuw waren - Pre-internet in de polder (1967- 1997). Media Update; 2011

9.           Veraart, Frank, Vormgevers van persoonlijk computergebruik - De ontwikkeling van  computers voor kleingebruikers, 1970 – 1990. Stichting Historie der Techniek/stage-ma.nl/Typografie_files/Veraart_Vormgeving%20PC_Grafisch.pdf; 2008

10.           Verkuil, Dik, Teletekst: 25 jaar in 101 verhalen. NOS; 2005

11.         Verhoog, Jeroen, SURFNET 1988–2008: twintig jaar grensverleggend netwerken. SURFNET; 2008

12.         Doppert, Monique, Internet pioniers: De eerste internetgeneratie. Otto Cramwinckel Uitgever; 2002

13.         Frackers, Michiel, Op zoek naar de heilige graal: het ware verhaal over geniale nerds, gladde verkopers en gehaaide beleggers achter de internet hype. Vassallucci; 2001

14.         Smit, Eric, Nina, de onweerstaanbare opkomst van een power lady. Prometheus; 2010

15.         Olsthoorn, Peter, 25 jaar internet in Nederland. FMT; 2015

16.         Klikken zonder tikken – 20 jaar kabelinternet. NLKabel, 2016

Hebt u suggesties van boeken of sites voor de historische bibliotheek, stuur ze in via Opmerkingen.