Viewdata

In Boekblad van 24 oktober 1980 schreef Willem Tel de volgende column over de dienst:

‘De stoppen sloegen door bij de opening van de Viditelpraktijkproef op 7 augustus jl. Dit voorval heeft echter niet kunnen verhinderen dat Nederland opgescheept zit met een nieuw openbaar informatiesysteem. U kunt nu met een aangepaste (kleuren)televisie van ca. ƒl. 3000 (1375 euro), een speciaal kastje van de PTT voor ƒl. 10 (4,50 euro) per maand en een telefoon informatie opvragen bij de computer in Den Haag.

Op de lokroep van dit nieuwe medium kwamen banken en verzekeringsbedrijven af, zelfs een partnerbemiddelingsbureau (geen foto’s o.e.r.). Ook de dagblad-, tijdschriften- en boekenuitgeverijen hebben zich in het avontuur gestort. De VNU richtte er zelfs een actiecentrum voor in, dat alle opgedane kennis moest doorgeven aan de werkmaatschappijen. ICU is vertegenwoordigd door Samsom. En Elsevier-NDU en Kluwer nemen deel in de tel-rage met resp. Infotel en Kluwitel. Verder is Uitgeverij Strengholt opvallend aanwezig.

Het medium viewdata, met de Nederlandse roepnaam Viditel, werd in 1978 aangekondigd als een snel en encyclopedisch medium. Met een druk op de knop zou u alles kunnen opvragen, wat u al jaren had willen weten, maar nooit aan toegekomen was vanwege de kilometerlange rij boeken, die u zou moeten doorwerken. Kortom: de dagbladen, tijdschriften en naslagwerken zouden zich bedreigd moeten voelen.

Van het overbruggen van de tijdkloof via dit medium is vooralsnog weinig te merken. De meeste uitgevers volstaan met het imiteren van hun papieren produkten en brochures op beeldschermgrootte. En dat gaat met de nodige pijn gepaard. Zo bracht Strengholt de eerste maanden de rubriek “De mop van de dag”, die wekelijks werd ingevoerd. Maar er zijn ook enige tekenen van hoop.

Sinds enige weken brengt Tijl Datapress eindelijk vier keer per dag de noteringen van de effecten- en optiebeurzen. Maar deze toepassing lag ook direct voor de hand. Meer creatief is de toepassing van de Dienst Exportbevordering en Exportvoorlichting (EVD) van het ministerie van Economische Zaken. Deze brengt dagelijks internationale aanbestedingen vers van de telex op Viditel. Dit scheelt het Nederlandse bedrijfsleven minimaal één week wachttijd.

Voorlopig blijft Viditel een stadion met publiek, namelijk de gebruikers, en spelers, de informatieleveranciers. Maar het scenario voor het spel én de spelregels moet nog geschreven worden.’

Naschrift: de column in Boekblad werd Viewdata genoemd. Deze generieke term voor videotex verdween, aangezien de term merktechnisch was geclaimd voor een ander communicatiesysteem. Overigens werd viewdata nogal eens verkeerd gespeld als vuedata.