Frankfurter Buchmesse: toetssteen boekenindustrie

Deze week wordt de jaarlijkse Frankfurter Buchmesse gehouden. Op deze beurs zijn dit jaar ruim 7.000 standhouders aanwezig uit 100 landen. Ruim 280.000 bezoekers uit 129 landen zijn op zoek naar boeken en nog eens boeken, van literatuur tot vakwetenschap, van fictie tot non-fictie.

Over de jaren is de beurs veranderd. Was het vroeger een beurs waar je naar toe moest om als uitgevers elkaar te ontmoeten en te onderhandelen over vertaalrechten, nu heb je via e-mail en skype meer mogelijkheden om te onderhandelen.

Maar ook het product is veranderd. Bestond vroeger het boekenaanbod uit gedrukte boeken, nu is het aanbod uitgebreid met elektronische boeken. Dit jaar zijn hier ook de apps aan toegevoegd, als product en als marketing tools.

Deze omslag heeft een lange aanloop gehad. In 1970 begon het proces van boeken produceren te veranderen met het zetten van teksten en opmaken van pagina’s met behulp van computers. In 1985 werd de CD-ROM geïntroduceerd en begon men te zagen aan de poten van de gedrukte encyclopedie. Neemt men de Encyclopedia Britannica, dan is het proces van gedrukte editie naar digitale editie in 2012 afgerond.   

Dit hele proces werd ook wel getypeerd als elektronisch uitgeven. De term omvatte niet alleen het automatiseren van het productieproces. Maar op de Frankfurter Buchmesse 1993 werd de term breder getrokken in het toonaangevende rapport New Opportunities for Publishers in the Information Services Market (1993, Consulting Trust) van de Europese Commissie. Hierin werd de eerste Sony e-book reader als voorbeeld gebruikt. Op de Frankfurter Buchmesse 1996 verklaarde de Europese Commissie elektronisch uitgeven heilig bij de verschijning van het rapport met de titel Electronic Publishing: Strategic Developments for the European Publishing Industry towards the Year 2000.

Het elektronisch uitgeven werd voor het publiek echt duidelijk toen vanaf 2006 de e-readers met e-Ink schermen op de markt kwamen en uitgevers eindelijk verleid of gedwongen door Amazon e-books te produceren. En gaat het hard. E-Boeken kunnen nu gekocht worden, gehuurd worden en via streaming direct op een scherm gelezen kunnen worden.  

En de grote klap gaat nu helemaal komen. Op de Frankfurter Buchmesse werd een e-reader aangekondigd voor tien euro. Afhankelijk van de kwaliteit van het scherm en de faciliteiten kosten e-readers van 99 euro tot 350 euro, maar de Duitse e-reader txtr beagle kan de prijs zo laag houden omdat er geen hoogstaande technologie in het apparaat zit. De spotgoedkope reader lift mee op technologie die ingebouwd zit in smartphones. Boeken moeten middels bluetooth en een gratis Android app overgebracht worden naar de lezer. Gebruikers van de beagle hebben geen lader en kabels nodig. Twee AAA batterijen die een plek hebben gevonden aan de onderzijde van de reader gaan volgens de fabrikant ruim een jaar mee. Als ze leeg zijn, kunnen ze simpel vervangen worden door twee nieuwe batterijen. De txtr beagle heeft een 5 inch scherm met een resolutie van 800 x 600. Het apparaat weegt slechts 128 gram, inclusief batterijen. Het geheugen bedraagt 4GB. De spotgoedkope ereader kan met alle bestandsformaten overweg die door de smartphone app worden ondersteund, waaronder epub en pdf. Ca. 3 jaar geleden presenteerde het Duitse bedrijf Txtr voor het eerst een eigen ereader op de Buchmesse te Frankfurt. Die ereader werd om diverse redenen nooit op de markt gebracht. Nadat de multinational 3M het bedrijf overnam, werd er echter opnieuw gewerkt aan een eigen ereader.

 UPDATE 14 oktober 2012 Zag net een interview op YouTube waarin Kobo haar Kobo Mini e-reader (met e-Ink scherm) aankondigt voor 80 euro! De Bebook Mini (met e-Ink scherm) wordt intussen aangeboden voor 89 euro in computerzaken zoals MyCom.