Digitaal antiek bij Catawiki

Oeps, het was aan mijn aandacht ontsnapt, maar de veilingsite Catawiki heeft tegenwoordig een veiling voor computers en video games. Het is een van de nieuwste veilingen naast die van postzegels, boeken, glas, keramiek en wijn. Het is een echte veilingsite, maar ook een walhalla voor verzamelaars. Voordeel van Catawiki ten opzichte van andere veilingsites zoals Marktplaats is dat er wekelijks of periodiek veilingen zijn en de ingezonden objecten in een lijst staan. Het oogt chiquer en meer betrouwbaar.

Nu dus ook een veiling voor computers en video games sinds maart. Nu klinkt de categorienaam nogal wijds. Onder computers kan veel worden verstaan, van mainframes tot mobiele telefoons en van specifieke computers tot spelcomputers. En gaat het om digitaal antiek of om niet-gewenste sinterklaascadeautjes?

Digitaal antiek heeft een beetje vorm gekregen dankzij de veilingen bij Christie’s en Sotheby’s van de eerste Apple computers. Mainframes en micro computers hebben te weinig sex appeal om bij de voornoemde veilinghuizen te worden aangeboden. Maar alle PCs en spelcomputers en de content producten als spellen en informatiebestanden beginnen langzamerhand interesse op te wekken als computererfgoed. Verschenen de eerste Apple computers in 1976 op de markt, nu 40 jaar later is er een grote variëteit aan modellen en toepassingen ontstaan van PCs tot tablets, van cassettebandjes tot usb sticks en van informatieproducten tot spellen.

Ik heb de veilingen van de afgelopen weken eens nagekeken. De omvang van de wekelijkse veilingen zijn nog niet zo groot als die van bijv. de postzegelveilingen en omvatten 40 à 50 veilingitems. De eerste indruk is dat er veel spelletjes uit het verleden worden verhandeld, die op zolder gevonden worden. Apparatuur is schaars, waarschijnlijk omdat er veel is opgeruimd of vanwege de conditie van de apparaten. Maar bij sommige apparaten en spellen onderkent de aanbieder de historische waarde, gezien het gebruik van de woorden vintage, uniek en zeldzaam.

          

 Akoestische coupler l. 1982 (Property of Johannes Cornelius van Nieuwkerk); © Collection Jak Boumans); 2. 1983 (© Collectie Jak Boumans) 

Ik ben geen gamer, dus ik kan niet veel zeggen over de aangeboden items. Maar op apparatengebied zag ik al een kleine verscheidenheid ontstaan, variërend van PCs, modems, een schaakcomputer, een paar draagbare computers en tafel en draagbare spelcomputers. Bij de PCs zat een Apple McIntosh uit 1986, maar ook een Portable Compaq 486 (model naaimachine). Ook zaten er twee modems bij, die ik beide in mijn collectie heb, een akoestisch BH-modem en een TRS-80. Ook werd er een Kasparov Cavalier schaakcomputer uit 1988 aangeboden, bruikbaar op reis. Ook zat er een redelijk zeldzame Epson HX20 uit 1983 bij, waarvan geclaimd wordt dat deze een van de eerste draagbare (=onder de 5 kilo) computers was. En er was een redelijk aanbod van Atari en Sega computers, maar ook een MSX computer van Philips en veel Nintendo handsets.
Ook het entertainment/edutainment vlaggenschip van Philips kwam voorbij: een CD-i speler met een paar spellen en de interactieve encyclopedie. Ook wordt franchisemateriaal zoals T-shirts, knuffels en caps aangeboden. Wat ik niet zag waren CD-ROM tekstbestanden zoals archieven van de Volkskrant. Ook zag ik niet een Speak & Spell apparaat van Texas Instruments, een hulp bij het leren van een taal. Dit apparaat bevat de eerste stemchip. 

© Collectie Jak Boumans



Het lijkt e dus op dat er een digitaal antiek handelscategorie aan het ontstaan is. Maar het is voorlopig nog geen vetpot voor aanbieders en de organisator van de veiling. Het duurste apparaat dat ik tegenkwam was een werkende Apple MacIntosh uit 1986, die voor 166 euro wegging. Het akoestisch modem van TRS-80, aangeprezen als vintage, bracht slechts 10 euro op. En op de Epson 20, een van de eerste draagbare computers, werd slechts 36 euro geboden. Wel is duidelijk dat de digitaal-antiekhandel in Nederland nog in de kinderschoenen staat. De richtprijzen voor vergelijkbare apparaten liggen op Ebay hoger.