WWW software 20 jaar

Vandaag heeft de koningin in Nederland troonsafstand gedaan en is de nieuwe koning Willem Alexander ingehuldigd. Dit betekent dat voor minstens een generatie, ruwweg 30 jaar, er geen republiek zal komen.

Maar gelukkig voor de generatie van digital natives binnen de groep republikeinen valt er vandaag toch nog wat te vieren. Het is vandaag 20 jaar geleden dat het onderzoeksinstituut CERN in het Zwitserse Geneve de software voor de World Wide Web browser beschikbaar stelde aan iedereen zonder kosten.

De browser was ontstaan om het probleem van vindbaarheid in documenten op te lossen. Er waren weliswaar zoekprogramma’s voor tekst en numerieke documenten, maar zoeken in tekstdocumenten onderling, tussen tekst en illustraties en tekst, illustraties en muziek was nog steeds een schier onmogelijke opgave. Daarom begon men in Europa en de VS gericht te zoeken naar oplossingen.

 

 

© Collection Jak Boumans

 

In Europa zette Tim Berners-Lee, als onderzoeker verbonden aan het Europese Laboratorium voor deeltjesonderzoek CERN (Centre Européen pour la Récherche Nucléaire) in Génève in 1989 het eerste voorstel voor een nieuw soort software op papier. Centraal in het voorstel stond het begrip hypertext, een methode ontwikkeld door de Britse wetenschapper Ted Nelson om stukken tekstuele informatie aan elkaar te koppelen in plaats van informatie lineair of hiërarchisch via boomstructuren te ordenen. Berners-Lee breidde in feite hypertext uit tot hyperlink. Daardoor kwam ook multimedia binnen bereik, van tekst alleen naar tekst, beeld en geluid. Zijn ideeën voor het programma, browser genoemd, kregen handen en voeten toen drie componenten werden gerealiseerd: een gezamenlijke opmaaktaal, een protocol en een webadres.

In de wetenschappelijke omgeving van CERN werd al Standard Generalized Markup Language (SGML) gebruikt als opmaaktaal voor documenten. De Nederlandse collega van Tim Berners Lee bij CERN was Eric van Herwijnen en hij maakte een van SGML afgeleide set coderingen voor de opmaak van internetpagina’s, de basis voor HyperText Markup Language (HTML). Vervolgens kon een gebruiker door de combinatie van HTML en het HyperText Transfer Protocol (http) communiceren tussen verschillende webmachines. Verder kreeg de informatieleverancier een standaard adressering toegewezen met een Uniform Resource Locator (url).

Eind 1990 was de eerste versie van de software klaar en ging op proef binnen CERN. De verspreiding ervan voor ontwikkelaars buiten CERN begon vanaf 6 augustus 1991. En op 30 april 1993 werd de software vrijgegeven. Het World Wide Web was geboren.

In 1993 werkte een projectgroep van de Universiteit of Illinois aan de browser Mosaic, de eerste gratis beschikbare browser die kon omgaan met World Wide Web-pagina’s, zowel met grafische als tekstpagina’s. De browser werd in oktober 1993 gelanceerd. In 1994 maakte Marc Andreessen, een van de ontwerpers, een commerciële versie van de Mosaic-browser onder de naam Netscape. Met deze browser, die gratis was te downloaden, begon de wereldwijde opmars van internet.