zondag 28 oktober 2012

Update Libris Geschiedenis Prijs

UPDATE 21/10/2012: Bart van der Boom heeft de Libris Geschiedenis Prijs gewonnen voor zijn boek ‘Wij weten niets van hun lot - Gewone Nederlanders en de Holocaust'. Er dongen dit jaar 320 boeken mee naar de prijs. De winnaar krijgt een bedrag van 20.000 euro.

Uiteraard feliciteren wij Bart van der Boom.
Zie analyse Libris Geschiedenis Prijs
 

zaterdag 13 oktober 2012

Mijn boek in de bieb van Almere

Ik was gisteren in het centrum van Almere en had wat tijd over tussen twee afspraken. Ik ben even bij de Nieuwe Bibliotheek naar binnengelopen en heb gekeken op hun computer of zij een exemplaar van mijn boek Toen digitale media nog nieuw waren - Pre-internet in de polder (1967-1997) in de collectie hebben. Ja hoor, en het is ook nog uitgeleend tot 27 oktober!

donderdag 11 oktober 2012

Frankfurter Buchmesse: toetssteen boekenindustrie

Deze week wordt de jaarlijkse Frankfurter Buchmesse gehouden. Op deze beurs zijn dit jaar ruim 7.000 standhouders aanwezig uit 100 landen. Ruim 280.000 bezoekers uit 129 landen zijn op zoek naar boeken en nog eens boeken, van literatuur tot vakwetenschap, van fictie tot non-fictie.

Over de jaren is de beurs veranderd. Was het vroeger een beurs waar je naar toe moest om als uitgevers elkaar te ontmoeten en te onderhandelen over vertaalrechten, nu heb je via e-mail en skype meer mogelijkheden om te onderhandelen.

Maar ook het product is veranderd. Bestond vroeger het boekenaanbod uit gedrukte boeken, nu is het aanbod uitgebreid met elektronische boeken. Dit jaar zijn hier ook de apps aan toegevoegd, als product en als marketing tools.

Deze omslag heeft een lange aanloop gehad. In 1970 begon het proces van boeken produceren te veranderen met het zetten van teksten en opmaken van pagina’s met behulp van computers. In 1985 werd de CD-ROM geïntroduceerd en begon men te zagen aan de poten van de gedrukte encyclopedie. Neemt men de Encyclopedia Britannica, dan is het proces van gedrukte editie naar digitale editie in 2012 afgerond.   

Dit hele proces werd ook wel getypeerd als elektronisch uitgeven. De term omvatte niet alleen het automatiseren van het productieproces. Maar op de Frankfurter Buchmesse 1993 werd de term breder getrokken in het toonaangevende rapport New Opportunities for Publishers in the Information Services Market (1993, Consulting Trust) van de Europese Commissie. Hierin werd de eerste Sony e-book reader als voorbeeld gebruikt. Op de Frankfurter Buchmesse 1996 verklaarde de Europese Commissie elektronisch uitgeven heilig bij de verschijning van het rapport met de titel Electronic Publishing: Strategic Developments for the European Publishing Industry towards the Year 2000.

Het elektronisch uitgeven werd voor het publiek echt duidelijk toen vanaf 2006 de e-readers met e-Ink schermen op de markt kwamen en uitgevers eindelijk verleid of gedwongen door Amazon e-books te produceren. En gaat het hard. E-Boeken kunnen nu gekocht worden, gehuurd worden en via streaming direct op een scherm gelezen kunnen worden.  

En de grote klap gaat nu helemaal komen. Op de Frankfurter Buchmesse werd een e-reader aangekondigd voor tien euro. Afhankelijk van de kwaliteit van het scherm en de faciliteiten kosten e-readers van 99 euro tot 350 euro, maar de Duitse e-reader txtr beagle kan de prijs zo laag houden omdat er geen hoogstaande technologie in het apparaat zit. De spotgoedkope reader lift mee op technologie die ingebouwd zit in smartphones. Boeken moeten middels bluetooth en een gratis Android app overgebracht worden naar de lezer. Gebruikers van de beagle hebben geen lader en kabels nodig. Twee AAA batterijen die een plek hebben gevonden aan de onderzijde van de reader gaan volgens de fabrikant ruim een jaar mee. Als ze leeg zijn, kunnen ze simpel vervangen worden door twee nieuwe batterijen. De txtr beagle heeft een 5 inch scherm met een resolutie van 800 x 600. Het apparaat weegt slechts 128 gram, inclusief batterijen. Het geheugen bedraagt 4GB. De spotgoedkope ereader kan met alle bestandsformaten overweg die door de smartphone app worden ondersteund, waaronder epub en pdf. Ca. 3 jaar geleden presenteerde het Duitse bedrijf Txtr voor het eerst een eigen ereader op de Buchmesse te Frankfurt. Die ereader werd om diverse redenen nooit op de markt gebracht. Nadat de multinational 3M het bedrijf overnam, werd er echter opnieuw gewerkt aan een eigen ereader.

 UPDATE 14 oktober 2012 Zag net een interview op YouTube waarin Kobo haar Kobo Mini e-reader (met e-Ink scherm) aankondigt voor 80 euro! De Bebook Mini (met e-Ink scherm) wordt intussen aangeboden voor 89 euro in computerzaken zoals MyCom.

maandag 8 oktober 2012

Dertig jaar en nu al out

In 1982 werd de audio CD gepresenteerd door Philips. Nu 30 jaar later zijn de audio CD en haar nakomelingen op weg naar het museum.   

© Royal Philips

Op 17 augustus 1982 werd de eerste audio-cd, het album The Visitors van Abba, geperst in de Philips-fabriek in Langenhagen (Duitsland). In oktober werd de platenhandel geconfronteerd met het nieuwe medium. Deze was aanvankelijk niet erg enthousiast, maar vonden het wel fijn dat een audio CD niet gekopieerd kon worden zoals de lp’s en cassettebandjes. En na een prijsverlaging van de CD platen van 60 naar 40 gulden begon het te lopen. Mede door de audio CD groeide een bedrijf als de Free Record Shop van 25 winkels naar 300 winkels. Maar de audio CD is bezig met een neergang. Hoewel een bedrijf als de Free Record Shop nog in 2012 zo'n 8 tot 10 miljoen cd's per jaar verkoopt, is de omzet in de afgelopen jaren gedaald met zo’n 60 procent. De groei is eraf. Netwerkdiensten als iTunes, Real Player, Spotify en Tunify vervangen het medium.

 

Boven:  tekst CD-ROM (1993), multimedia CD-ROM (994);
Onder: CD-i (1995); Sony e-book (1994)
© Jak Boumans Collection

In de hekgolf van het succes van de audio compact disc ontwikkelde Philips een compact disc voor data, de cd-rom ( Compact Disc – Read Only Memory). De voor die tijd grote opslagcapaciteit maakte de schijf een aantrekkelijk alternatief voor online-opslag. De cd-rom werd in 1985 gelanceerd. De datadisk was als medium interessant. De grote opslagcapaciteit maakte het tot een concurrent van online en het faciliteerde de overgang van tekst naar multimedia. Dat wil niet zeggen dat het pad naar succes makkelijk was. De compact disc is ooit omschreven als de telg geboren uit een liefdeloos huwelijk tussen een Nederlandse reus en een Japanse geisha. Voorbestemd als klassiek musicus, leerde het kind toch door voor bibliothecaris, maar werd uiteindelijk gedwongen om zijn geld te verdienen als komiek. Deze korte, maar bondige omschrijving geeft het kronkelpad aan dat cd-media hebben afgelegd. Ondanks de groei van de dataschijven voor opslag van software en entertainment producten (spellen, encyclopedieën, e-books op mini-disks) in de jaren negentig, moesten deze media plaatsmaken voor internet. Nu worden de CD-ROM en de DVD (Digital Video Disc) nog gebruikt voor spellen en films, maar ook deze mediavormen worden bediend door internet. Het is een kwestie van tijd.  

Eerste proef DVD met de film van Bert Haanstra The Netherlands (1995). © Jak Boumans Collection

De periode van 30 jaar overziend, kan gesteld worden dat de CD heeft gediend als een tijdperk tussen smalband en breedband online. De CD was eigenlijk niet meer dan  een medium, dat verpakte bandbreedte verschafte voor muziek en multimedia. De capaciteit op de CD groeide ook wel door van de Mb’s naar de Gb’s op de DVD. Maar de diensten zijn nu overal en altijd beschikbaar.  

vrijdag 5 oktober 2012

Een hi-tech lensje voor je mobiel of tablet

De Dolle Dwaze Dagen bij de Bijenkorf zijn weer aan de gang. Er zijn weer koopjes in de winkel en online. En online is in; er zijn zelfs rijen wachtenden, tot ruim 70.000: probeert u het later nog eens. Van de 342 artikelen, aangeboden op internet, boeide mij een Sony SmartWatch. Het horloge was al enige tijd online beschikbaar voor 149 US dollar en kost nu bij de Bijenkorf 89 euro.

Het smart gedeelte van het horloge is dat het naast het aangeven van tijd ook kan dienen als microscherm, waarop bijvoorbeeld een verzoek voor een telefoongesprek, e-mail, Facebook en Twitter verschijnt. Het horloge is een soort afleveringsscherm voor je Android gestuurde mobiele telefoon of tablet. Die moet je wel in de buurt hebben, maar je hoeft deze niet tevoorschijn te trekken. De telefoon kan in je broekzak of handtas blijven zitten en je tablet in de aktetas. Het ziet er allemaal erg vernuftig uit, maar de communicatie is wel erg beknot. Je zult na een Facebookmelding toch weer moeten teruggrijpen op je mobiel of tablet. Eigenlijk is er weinig tot niets aan tijdwinst of gebruiksgemak te winnen.

Dat was wel wat anders met de Seiko MessageWatch. Ik kocht dit horloge in 1995. Mobiele telefoons waren er wel, maar kostbaar evenals de netwerkkosten. Wel was er een geamputeerde mobiele telefoon, waarbij men in de buurt van postkantoren, tankstations, spoorwegstations, restaurants en parkeerplaatsen kon bellen. Maar de Seiko MessageWatch was een uitkomst voor mijn bedrijfje. De werking van het horloge leek op de werking van een semafoon. Je kon gebeld worden via boodschappen. Zo kreeg ik regelmatig boodschappen met telefoonnummers van mensen die het bedrijf gebeld hadden. Dan sprong ik uit de trein of de bus en zocht een telefooncel op. Om de persoon in kwestie te bellen. Maar er was wel een probleempje: aangezien de dekking niet volledig was, kwam een boodschap niet altijd aan.

Het horloge had de capaciteit van 42 posities voor boodschappen. Dat was niet veel voor communicatie en content. Maar korte boodschappen zoals Call Home of Come Home kwamen duidelijk over. Ook kon men een abonnement nemen op de Mini Mail; via deze dienst kreeg men nieuwsberichten. Die waren niet altijd even duidelijk, want de mededeling Grote explosie zegt niet veel, maar Droog weer wel. Op 1 januari 2002 werd de MiniMail dienst beëindigd.

Een bijkomend voordeel was dat het horloge ook werkte in andere landen. Dat leverde overigens wel interessante boodschappen op. Kreeg men in Nederland de temperatuur in Celsius, in New York verscheen de temperatuur in Fahrenheit op het horloge, gratis en zonder advertenties (zijn ook moeilijk te maken met 42 posities)..

De Seiko MessageWatch verdween in 2002 van het toneel, aangezien de mobiele telefoon de markt veroverde. Desondanks vulde de Seiko MessageWatch een gat in het communicatieproces en vervulde het een rol als micro-nieuwsdienst. Toch was het nog niet het communicatie-apparaat uit de serie Star Trek, waarmee Captain Kirk tegen Montgomery Scott zegt: Beam me up, Scotty.

Na de Seiko MessageWatch hebben bedrijven als Microsoft en Fone geprobeerd nieuw leven in de computer te blazen. Microsoft met de Smart Personal Objects Technology (SPOT). Het horloge zou micro-boodschappen uitsturen zoals nieuws, beursberichten, weerberichten, verkeersmeldingen en zelfs een restaurantgids. Hoewel Swatch de productie ter hand nam, kwam het horloge nooit de oceaan over.

Recentelijk was er de M500 Mobile Fone Watch. Je kon er tegen praten en je kon boodschappen ontvangen. Sterker nog, het had een aanraakschermpje, een multimedia player, Bluetooth en USB connectie. Toch werd het geen rage.

Kijken we nu naar de Sony SmartWatch dan is er weinig vooruitgang. Een echt communicatiegat wordt er niet mee gevuld. Het is een dol dwaas gadget, maar eigenlijk slechts een hi-tech lensje om  het scherm van je mobiel of tablet te bekijken.

woensdag 3 oktober 2012

Eerste NL e-boekwinkel verkocht aan BE

Het Nederlandse boekenconcern Veen Bosch & Keuning Uitgeversgroep bv (VBK) heeft per 1 september eBook.nl verkocht aan ePagine. Dit Belgische bedrijf neemt een meerderheidsbelang in het bedrijf, terwijl VBK een minderheidsbelang behoudt.

VBK is al enige tijd bezig om haar hoofdactiviteiten te verzelfstandigen. Zo worden de kranten en boeken sectoren uit de holding gehaald (NDC/VBK). VBK gaat zich focussen op haar kernactiviteit: het uitgeven van inspirerende informatieproducten. En aangezien Retail activiteiten passen niet in de strategie van VBK, is eBook.nl als een zelfstandige onderneming gepositioneerd. Het Belgische bedrijf ePagine werkte vanaf het begin van het jaar al samen met eBook.nl. Het afstoten van eBook.nl door de boekenuitgeverij VBK kan gezien worden als een professionalisering van de sector, waarin boeken uitgeven en verkoop van boeken gescheiden zijn.

eBook.nl was de eerste Nederlandse online winkel, gespecialiseerd in de verkoop van e-boeken. Het bedrijf werd opgericht in 1997 en gekocht door E-New Publishing van Sander van Kempen. E New Publishing werd in 2001 verkocht aan NDC/VBK en ondergebracht in een apart bedrijf Pigeon, dat adviseerde op het gebied van de productie en verkoop van eboeken, eboeken produceerde en via eBook.nl eboeken verkocht. Intussen is eBook.nl na Bol.com de tweede grote verkoper van eboeken in Nederland met een marktaandeel van tien procent.