vrijdag 27 oktober 2017

De Tijdreiziger en zijn Tijdmachine

Afgelopen woensdag ben ik naar Tiel getogen. Aanleiding was de tentoonstelling rond de Tielse band The Dream in het Regionaal Archief Rivierenland Tiel en het verschijnen van het boek Tijdreiziger. In dit evenement speelt een oud-netwerk collega van mij, Floris Kolvenbach, een centrale rol.

Het boek draagt de titel Tijdreiziger naar de titel van een song Time Traveler, geschreven door Floris Kolvenbach in 1979. In die tijd had Floris er al een ruig decennium opzitten met verschillende  bands, waarvan The Dream het meest bekend is geworden met optredens op Pinkpop, Kralingen en Bilzen en niet te vergeten het popfestival in Tiel dat uitgroeide tot Appelpop. Posters en foto’s uit de jaren van de band zijn op de expositie te vinden.

Maar toen Floris Time Traveler schreef was hij begonnen aan een ontdekkingsreis naar nieuwe mogelijkheden die de beeld- en geluidtechniek hem boden. Bewegend beeld, stomme films, zwart/wit, daarna met geluid en kleur. Maar het creëren en restaureren van beeld en geluid in een digitale omgeving fascineerde hem.  Zo kon hij in het verleden reizen, maar ook naar nieuwe digitale werelden van bijvoorbeeld robots (waarvan hij nu zo'n 1000 exemplaren heeft verzameld). En reizen in de verschillende dimensies van tijd heeft hij gedaan en doet hij nog.

Het zoeken naar nieuwe klankkleuren bracht hem in contact met synthesizers. In 1968 was Bob Moog al bezig met een digitale synthesizer; voor menigeen bekend van de vinylplaat Switched on Bach. De Moog was een analoge synthesizer zonder computerbesturing en digitale klankopwekking. Floris gebruikte aanvankelijk ook analoge synthesizers bijvoorbeeld met de band Metal Voices (1976), maar toen kwam de Apple II kwam de alphaSyntauri, een digitale synthesizer. Op de tentoonstelling staat de alphaSyntauri, inclusief handboeken. Het was het begin van zijn One Man Band.

In 1980 begon Floris met een zoektocht naar kleurenmuziek. Door licht bovenop tonen te zetten wilde hij laten zien hoe een muziekoctaaf kon worden verbeeld met een kleuroctaaf van violet naar infra rood.Hij volgde daarmee het principe van Louis Bertrand Castell (1688-1757), een priester en wetenschapper. Castell had een soort klavercimbel gebouwd met aan de toetsen linten die weer aan luikjes vastgemaakt waren. Bij de aanslag van de toetsen gingen luikjes met gekleurde glaasjes, waarachter kaarsen brandden.  De eerste digitale experimenten met kleurenmuziek werden uitgevoerd met een PDP11 minicomputer, Barco display en control voltage to digital input converter bij het rekencentrum van Rietschoten & Houwens in 1980.

Maar met zijn apparatuur begon Floris ook van 1981 tot 1991 schoolconcerten te geven. Doel van deze schoolconcerten voor de midden- en bovenbouw waren bedoeldom naast muziek demonstraties te geven met elektronische instrumenten.

Ook groeiden zijn hi-tech performances. In 1982 gaf hij bij het Freak Festival in Tiel een synthesizerconcert. Volgens een recensie in een schoolkrant combineerde hij zeer goede muziek, een prachtige lichtshow en een goed uitgevoerd ballet van een balletdanseres met een industriële Asea robot. 
In de zomer van 1983 gaf hij tijdens Arnhem 750 jaar een concert in de stadhuishal, alleen met zijn apparaten. Ook was er nog de manifestatie The Bridge met een ballet in de St. Eusebiuskerk.


Misschien wel zijn mooiste performance was in 1985 in de Vleeshal in Middelburg. In dit stijlvolle gebouw plaatste Floris een installatie met surround geluid, robotica en lasers. Tijdens de concerten werd met het zgn. Sonor Robotica Lux I (SRL-I) volledige ruimtelijke audio en visuele beeldmanipulatie gerealiseerd. De manifestatie trok ook landelijke aandacht vooral in de Volkskrant met de kop: "Kunst is voor mij de overtreffende trap van kunnen".

In de jaren negentig zat Floris diep in de digitalisering en digitalisering van film. Hij maakte grafisch werk op zijn computer en wist daar Drs Hoos Blotkamp – de Roos, directeur van het Filmmuseum van 1987-2000, mee te betoveren.

In 1992 ontving hij met zijn bedrijf Digital Film Center (DFC) de opdracht om een masterplan te schrijven voor de digitalisering van het filmarchief van het Filmmuseum. Uiteindelijk heeft DFC de filmcollectie van het Filmmuseum gedigitaliseerd. Tijdens deze periode rijpte het idee van de Beeldbibliotheek, een soort tijdreismachine, waarmee met film en verwijzingen naar boeken historische films konden worden getoond, maar ook films met een visie op de toekomst. De Beeldbibliotheek werd voor het eerst opgesteld in de Openbare Bibliotheek Almere. De Beeldbibliotheek was in feite wat we nu kennen als YouTube, maar het was scherp gecategoriseerd en ingepast in de volledige informatiestroom voor leerlingen en bibliotheekbezoekers, tegenwoordig zelfs met e-boeken. De Beeldbibliotheek zoekt op het ogenblik nog naar zijn plaats in het onderwijs en de informatievoorziening. 

De tentoonstelling is tot 1 december te bezoeken in het gebouw van het Regionale Archief Rivierenland in Tiel. De tentoonstelling laat voornamelijk posters en foto’s zien van de popband The Dream.  Het boek Tijdreiziger met 2CD's is voor 30 euro verkrijgbaar in iedere goede boekhandel of te bestellen via http://www.thedream.info.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten