Persagenda in WO II: 10 mei 1945

‘Matla’ was decennia lang een begrip op redacties van kranten, tijdschriften en omroepen in Nederland. De Haagse journalist Jean Hubert Matla richtte in 1927 zijn ‘persbureau’ op. In feite was het een documentatiedienst; Matla verzamelde en archiveerde knipsels uit binnen- en buitenlandse kranten en tijdschriften. Tegen betaling konden journalisten die raadplegen. Ook gaf Matla een maandelijkse agenda uit: een overzicht van aanstaande jubilea, historische gebeurtenissen, verjaardagen van notabelen. Voor geabonneerde redacties een rijke bron voor gerecycled nieuws en curieuze achtergrondverhalen. Deze agenda werd in de oorlog bijgehouden door de dames Matla, twee assistenten van de journalist Matla. Zelf speelde Matla een rol in het Haagse verzet.

De agenda van 4 tot 10 mei 1945 zal integraal en authentiek qua schrijfwijze worden gepubliceerd.

10 mei 1945:

• hoopt ir. G.H. Nieuwland, scheikundig ingenieur aan de Rijks-seruminrichting, te Rotterdam zijn 65en verjaardag te gedenken.

• hoopt ir. E.A.J.M. van der Velden, civiel ingenieur, te Breda zijn 60en verjaardag te gedenken.

• werd Churchill 5 jaar geleden, benoemd tot Britsch premier en minister van defensie.

• Hemelvaartsdag.

9 mei 1945:

• hoopt dr. F.J. Soesman, zenuwarts, te Den Haag zijn 75en verjaardag te gedenken.

• is het 25 jaar geleden, dat te Semarang de "Sarèkat Ambon" werd opgericht, welke vereeniging zich onder meer ten doel stelt de bevordering der stoffelijke en zedelijke belangen van de inheemsche bevolking der residentie Ambon

• is het 100 jaar geleden, dat de Zweedsche ingenieur C.G.P. de Laval, een der pioniers der turbinetechniek in het laatst der 19en eeuw, te Orsa (Zweden) werd geboren.

• feestdag van sint Gregorius van Nazianze (kerkleeraar).

• hoopt dr. D. Jacobs, em.-predikant der Ned. Herv. gemeente te Boskoop, den dag te herdenken, waarop hij 25 jaar geleden te Nijkerkerveen het predikambt aanvaardde.

8 mei 1945:

• bestaan de Ostadewoningen aan de Jacob Catsstraat te Den Haag 60 jaar.

• hoopt G.H.E. Bergsma, oud-ondervoorzitter van den Octrooiraad, te Den Haag zijn 70en verjaardag te gedenken.

• hoopt gep. reserve luitenant-kolonel C. Ringeling, oud-secretaris-generaal van het Departement van defensie, te Den Haag zijn 70en verjaardag te gedenken.

• bestaat het "Oostersch Genootschap in Nederland" te Leiden 25 jaar.

• is het 100 jaar geleden, dat de katholieke theoloog en moraal- en rechtsphilosoof V. Cathrein te Brig (Wallis) in Zwitserland werd geboren.

• is het 300 jaar geleden, dat de Fransche dichter F.M. Chastelet de Beauchateau, een wonderkind, dat reeds op zevenjarige leeftijd verzen schreef, te Parijs werd geboren.

7 mei 1945:

• is het 150 jaar geleden, dat de Nederlandsche werktuigkundige G.M. Röntgen, de pionier van het Nederlandsch stoomvaartwezen, te Essen in Oost-Friesland werd geboren.

• is het 150 jaar geleden, dat Fouquier-Tinville te Parijs als laatste slachtoffer van de guillotine werd ter dood gebracht.

• is het 50 jaar geleden, dat de Pruisische generaal-veldmaarschalk A. von Pape te Berlijn overleed.

• is het 30 jaar geleden, dat het Engelsche mailschip "Lusitania" van de Cunard-lijn op weg van de Ver. Staten naar Liverpool door een Duitschen onderzeeër werd getorpedeerd, waardoor meer dan duizend opvarenden den dood vonden.

• is het 50 jaar geleden, dat de parochiekerk van sint Jozef te America (dekenaat Horst) door mgr. Boermans werd ingewijd.         

• bestaat de parochiekerk van O.L.Vr. Visitatie te Hoogeveen 40 jaar.

• hoopt ds. J.J.H. Bange Wzn., Ned. Herv. predikant te Zuidhorn, zijn 40-jarig ambtsjubileum te gedenken.

• hoopt ds. F.G. Hospers, Ned. Herv. predikant te Zeist, zijn 40-jarig ambtsjubileum te gedenken.

• vindt te Brugge de jaarlijksche H. Bloedprocessie plaats.

• hoopt de Duitsche componist Karl Bleyle, die onlangs een compositie voltooide de tekst uit Nietsches "Also sprach Zarathustra", zijn 65en verjaardag te gedenken.

6 mei 1945:

• hoopt P. Jas, arts te Rotterdam, zijn 75en verjaardag te gedenken.         

• hoopt J.M. van Rossum, zenuwarts te Rotterdam, zijn 50en verjaardag te gedenken.

• hoopt mr. J. Dijckmeester, burgemeester van Zutphen, zijn 65en verjaardag te gedenken.

• is het 70 jaar geleden, dat in The Times een artikel verscheen van Frederic Greenwood, als gevolg waarvan Engeland de Egyptische aandeelen van het Suez-kanaal voor vier miljoen p.st. in handen kreeg, zoodat het Britsche Rijk sindsdien over de helft van alle aandeelen de beschikking heeft.

• is het 75 jaar geleden, dat de Engelsche geneeskundige sir prof. J.Y. Simpson, o.m. de ontdekker van de bedwelmende werking van chloroform, dat hij in 1847 als anaestheticum invoerde, te Edinburgh overleed.

• hoopt ds. J. Sybrandy, Geref. predikant te Blija zijn 45-jarig ambtsjubileum te gedenken.

• hoopt ds. H. Meulink, Geref. predikant te Enschede, zijn 45-jarig ambtsjubileum te gedenken.

• hoopt A.C. Rochat, journalist te Utrecht, zijn 65en verjaardag te gedenken.

5 mei 1945:

• laatste kwartier.

• hoopt mr. A.M. Joekes, oud-lid der Tweede Kamer, zijn 60en verjaardag te gedenken.

• is het 300 jaar geleden, dat de Fransche veldheer Henri de Latour d'Auvergne vicomte de Turenne bij Mergentheim in Wurttemberg door Mercy werd verslagen.

• hoopt prof. dr. J.G. Rutgers, hoogleeraar in de zuivere en toegepaste wiskunde en de mechanica aan de Technische Hoogeschool te Delft, zijn 65en verjaardag te gedenken.

• is het 250 jaar geleden, dat de Vlaamsche beeldhouwer Gabriel Grupello uit Brussel in dienst trad van Johann Wilhelm, keurvorst van de Palts, te Dusseldorf.

• is het 40 jaar geleden, dat Louis van Gasteren als Ludovico in "Othello" debuteerde bij "Het Nederlandsche Tooneel".

4 mei 1945:

• bestaat de Passage te Den Haag 60 jaar.

• is het 10 jaar geleden, dat van Batavia het eerste vliegtuig vertrok van een bij wijze van proef door de K.N.I.L.M. geopend nieuwe wekelijksche verbinding Soerabaja-Bali-Makassar v.v.

• feestdag van sint Monica (moeder van sint Augustinus).

• is het 100 jaar geleden, dat de Oostenrijksche schilder Joseph Danhauser te Weenen overleed.

• is het 25 jaar geleden, dat de Duitsche schilder Karl Röchling te Berlijn overleed.

• is het 50 jaar geleden, dat te Berlijn de première ging van de opera "Der Evangelimann", welke door den Oostenrijkschen toondichter Wilhelm Kienzl in tekst en op muziek was gebracht naar een novelle (over een rechterlijke dwaling) van Meissner.

Voor meer info over het Haagsch Persbureau Matla:bit.ly/2paOJ0c