Telesuper: de cirkel is weer rond

Vandaag gaat telesuper Picnic officieel van start in Amersfoort en omgeving. Het is een online supermarkt zonder een fysieke winkel. Een echte telesuper, dus, al bestond het begrip en het woord al sinds de jaren tachtig van de vorige eeuw. 

Het woord telesuper staat niet in mijn (oude) Dikke Van Dale. Volgens mijn naspeuringen werd in 1984 voor het eerst gebruikt en is het een samentrekking van tele- ofterwel ver weg en de afkorting van supermarkt.

Het woord is verwerkt in de merknaam James Telesuper.  Het merk stond voor een bezorgdienst van supermarktartikelen, die in 1984 actief werd. In die tijd was het een revolutie, aangezien de buurtwinkels aan het verdwijnen waren en supermarkten als paddenstoelen uit de grond schoten. Als tussenoplossing bestond de SRV-wagen (Samen Rationeel Verkopen), de rijdende winkel - een idee van de latere CEO van Philips Cor Boonstra -, die op gezette tijden langs de deur kwam. Maar met de beperkte winkeltijden was het voor tweeverdieners een probleem om de boodschappen binnen te halen.

In die tijd kon dit probleem opgelost worden met het ingeven van een bestelling via een fax of via een online dienst, i.c. de consumentendiensten Viditel, Ditzitel en later Videotex Nederland, en een bezorgdienst . Het was dan ook niet verwonderlijk dat James Telesuper werd bedacht door de levensmiddelengroep Unigro, dat begon te experimenteren vanuit een distributiecentrum in Heemstede en bediende het gebied tussen Amsterdam, Haarlem en Den Haag. De consument moest eerst een bestand met artikelprijzen printen of downloaden, waarna de boodschappen besteld konden worden. Deze procedure is sinds de introductie van internet verbeterd met real-time artikelprijzen. Wel wordt er extra geld gevraagd voor het bezorgen.

James Telesuper werd in 1986 overgenomen door Ahold. De naam James Telesuper verdween in 1999 en werd vervangen door AH Thuisservice, dat op zijn beurt in 2001 moest plaats maken voor Albert. Niet alleen de naam van James Telesuper verdween, maar ook de online dienst Viditel. In 1989 had James Telesuper 300 vaste klanten die bestelden via Videotex Nederland (VTN). Uiteindelijk werd op 1 januari 1997 VTN vervangen door internet.

Met de overname door AH veranderde ook de dienstverlening van James Telesuper. Bij James Telesuper werd gewerkt vanuit een distributiecentrum en met een eigen aanbod van artikelen. Bij AH was er sprake van een parallel aanbod van de bezorgdienst met de winkel. Het aanbod bestaat uit het artikelbestand van de gemiddelde AH winkel, aangevuld met artikelen van Gal&Gal en ETOS. Met Picnic is de cirkel weer rond. Er is geen fysieke winkel en geen parallel aanbod. Er wordt wel online besteld. En er wordt geen bezorgloon gerekend.

30/9/2015
In het dossier Picnic van de vakpublicatie Distrifood wordt gesproken over een websuper.Ook wordt de nieuwe bezorgdienst in publicaties online super en internetsuper  genoemd. Dit zijn typische technologietermen. Ik verkies telesuper als woord.

2/10/2015
In publicaties wordt aangegeven dat Picnic werkt met een app op een mobiel. Picnic is dan volgens de voorgaande woorden een appsuper. Dat bekt niet echt. Bovendien is dat ook weer een woord dat de technologie aanduidt, maar niet de dienst. Ik blijf het woord telesuper verkiezen boven de andere gebruikte woorden, aangezien hiermee niet de technologie (online en internet of app), maar de supermarkt op afstand wordt aangeduid.